Δημοσιευμένη επιστολή σχετικά με Ούγγρους πολιτικούς πρόσφυγες, εφ. Ελπίς, 24/10/1849

1834-1912

Δημοσιευμένη επιστολή σχετικά με Ούγγρους πολιτικούς πρόσφυγες, εφ. Ελπίς, 24/10/1849

Κατά το φθινόπωρο του 1849 Ούγγροι επαναστάτες καταφεύγουν στο ελληνικό κράτος ως πολιτικοί πρόσφυγες της Ουγγρικής Επανάστασης. Η άφιξη, η εγκατάστασή τους και οι μετακινήσεις τους εντός της επικράτειας, δεν είναι εύκολα ανιχνεύσιμες στον Τύπο της εποχής, ενώ οι σχετικές αναφορές είναι περιορισμένες σε σχέση με αυτές για τους Ιταλούς πολιτικούς πρόσφυγες κατά την ίδια περίοδο. Το τεκμήριο που ακολουθεί σε μορφή επιστολής προς τη σύνταξη της εφημερίδας "Ελπίς", αποτελεί μία μνεία για την παρουσία Ούγγρων προσφύγων στην περιοχή της Χαλκίδας. Ο συντάκτης της, ο οποίος υπογράφει με το γράμμα «Μ», καταγράφει εν είδει περιηγητικού σημειώματος τη συνολική εμπειρία του από την επίσκεψή του στη Χαλκίδα. Ανάμεσα στην αφήγησή του για τα αξιοθέατα και τη φυσική ομορφιά της περιοχής, για τα έργα διάνοιξης του πορθμού του Ευρίπου και την ακτοπλοϊκή ανάπτυξη της περιοχής, αποτυπώνει και ορισμένες εικόνες για την υποδοχή 106 Ούγγρων και Ιταλών πολιτικών προσφύγων, για τους οποίους ωστόσο μιλάει συνολικά (τους σημειώνει ως «Ουγγροϊταλούς»). Οι περιγραφές του για την ενεργοποίηση των τοπικών αρχών και της τοπικής κοινωνίας αναφορικά με το ζήτημα των προσφύγων, είναι ενθουσιώδεις. Ιδιαίτερα επαινετικός είναι ο αρθρογράφος και για το έργο του νομάρχη Παναγιώτη Λοιδωρίκη τόσο για τους πρόσφυγες όσο και για την περιοχή. Ο τελευταίος ήταν αδελφός του γραμματικού του Αλή πασά Αθανάσιου, και ανέλαβε διάφορες διοικητικές θέσεις στο ελληνικό κράτος. Ο αφηγητής μεταφέρει την εικόνα μιας τοπικής κοινωνίας με υψηλά αντανακλαστικά προστασίας και περίθαλψης, που προστρέχει ανιδιοτελώς τους πρόσφυγες, ενώ σε αυτό το πλαίσιο ξεχωρίζει η αναφορά του σε «αυτόματη φιλοξενία» εκ μέρους των ντόπιων πληθυσμών.

Φίλε κύριε συντάκτα της Ελπίδος,

Πορευόμενος προς την Ανατολικήν Ελλάδα μοι επήλθε και πάλιν όρεξις να επισκεφθώ την Χαλκίδα δια να παρατηρήσω ανετώτερον ό,τι αξιοθέατον περικλείει ο τόπος, προ πάντων δε την παλίρροιαν ήτις τω όντι παρίστησι το περιεργότερον φυσικόν θέαμα. Ευοδώθην τω όντι ενταύθα προ τριών ημερών, αλλά πόσον δεν ευχαριστήθην φίλε, όταν παρεκτός των όσων άλλων φυσικών καλλονών τας οποίας επέτυχον να παρατηρήσω εις τον τόπον, έφθασα να ίδω και τον απερίγραπτον ενθουσιασμόν μεθ’ ου υπεδέχθησαν ενταύθα 106 πρόσφυγας Ουγγροϊταλούς, οίτινες απεβιβάσθησαν συγχρόνως τότε εκ Σύρου· παρεκτός της αυτομάτου φιλοξενίας, την οποίαν έδειξαν προς αυτούς οι κάτοικοι δια των ακαμάτων προσπαθειών του ανωτέρου παντός επαίνου Νομάρχου κ. Π.Λοιδορίκη, οι πρόσφυγες ούτοι, ουχί μόνον ετοποθετήθησαν κατά το πλείστον μέρος εις τας εγκριτοτέρας του έθνους οικογένειας, αλλά και όσοι άνευ τινός επαγγέλματος, έμειναν αργούντες απολαύουν ανέτως τα προς ζωάρκείαν των δι’ εκουσίων των κατοίκων συνεισφορών, αίτινες απεφασίσθησαν εις κοινήν των προκριτοτέρων κατοίκων συνέλευσιν εντός του Δημοτικού καταστήματος, προεδρευθείσαν υπό του αξιοτίμου κ. Νομάρχου! αλλά δεν είναι τούτο μόνον, το οποίο τιμά τους κατοίκους του τόπου δια τα φιλάνθρωπα αισθήματά των, και τον κ. Νομάρχην καθίστησι σεβαστώτερον δια τας αξιοτίμους προσπαθείας του· μόλις έφθασεν ενταύθα το περί ανορύξεως του πορθμού της Ευρίππου και προς σύστασιν Ατμοπλοϊκής εταιρείας Β. Διάταγμα, και αμέσως η εκφραστικωτέρα χαρά ίδατε να περιχυθή εις όλων των κατοίκων τα πρόσωπα δια τα αίσια αποτελέσματα, τα οποία υπόσχεται το έργον τούτο εις τον τόπον. Αν ως πολλοί φοβούνται, αγυρτεία δεν ενυπάρχει, ίδατε αμέσως φίλε μου τον αξιότιμον και ευυπόληπτον κ. Νομάρχην, μ’ όλην την επικρατούσαν κακοκαιρίαν να συγκαλέσει εν ακαρεί επιτροπήν εκ των προκριτοτέρων του τόπου και άλλους τούτων φιλοτιμών, εις άλλους δε εξηγών υπό την πραγματικήν του έποψιν το επωφελές του σκοπού να κατορθώση να καταγραφώσιν 70 περίπου μεριδιούχοι, και χωρίς να διακόψη τας προσπαθείας του, έχω πεποίθησιν ότι τάχιστα φθάνει τον αριθμόν των εκατόν. Τοιαύται γενναίοι πράξεις και εφελκύουσι την γενικήν συμπάθειαν και διεγείρουσι την φιλοτιμίαν και άμιλλαν του κοινού, δεν πρέπει να μένωσιν εν τω κρυπτώ και δια τούτο σας παρακαλώ φίλε, να δημοσιεύσητε ταύτας δια του προσεχούς φίλου (φύλλου) της εφημερίδος σας.
Ο φίλος σας Μ.

• 1834-1912
• Αποκατάσταση / εγκατάσταση
• Κρατικές πολιτικές
• Πολιτικοί πρόσφυγες
• Πρώτη υποδοχή / περίθαλψη
• Σχέσεις γηγενών-προσφύγων