Οι εκλογές της 19ης Αυγούστου 1928 διεξήχθησαν μέσα σε έντονα πολωμένο κλίμα μεταξύ της βενιζελικής και της αντιβενιζελικής παράταξης. Η τελευταία, μπροστά στην αθρόα υποστήριξη που […]
Η Καλαμάτα υπήρξε πόλος συγκέντρωσης προσφυγικού πληθυσμού, καθώς αποτελούσε μία πόλη-λιμάνι αλλά και ένα αξιόλογο εμπορικό-βιομηχανικό κέντρο. Αυτά τα χαρακτηριστικά την κατέστησαν, εκτός από τόπο εγκατάστασης, […]
Οι νίκες των ελληνικών στρατευμάτων κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους πυροδότησαν ή αναζωπύρωσαν σχέδια και ελπίδες του ελληνικού πληθυσμού της βορείου Ηπείρου για ένωση με το ελληνικό […]
Οι εκλογές που προκηρύχθηκαν από την κυβέρνηση Ελ. Βενιζέλου για τις 19/8/1928 διεξήχθησαν σε ένα έντονα πολωμένο προεκλογικό κλίμα. Μπροστά στο φαινόμενο της συντριπτικής επιρροής που […]
Με την επιστροφή του Ελ. Βενιζέλου στην πρωθυπουργία και την προκήρυξη εθνικών εκλογών για τις 19/8/1928, η πόλωση μεταξύ των αντιπάλων πολιτικών παρατάξεων –βενιζελικών και αντιβενιζελικών- […]
Ο προσφυγικός συνοικισμός του Βύρωνα υπήρξε ο πρώτος αστικός προσφυγικός συνοικισμός που συστήθηκε μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Η δημιουργία του ξεκίνησε το φθινόπωρο του 1922, λίγο […]
Η προεκλογική διαμάχη μεταξύ των δύο βασικών αντιπάλων –βενιζελικών και αντιβενιζελικών- εν όψει των εθνικών εκλογών που είχαν προκηρυχθεί από την κυβέρνηση Ελ. Βενιζέλου για τις […]
Οι μικρασιάτες πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν οριστικά στην Καλαμάτα έχουν υπολογιστεί σε 2.200 περίπου. Από αυτούς, η συντριπτική πλειονότητα (2.090) εγκαταστάθηκε στους οκτώ προσφυγικούς οικισμούς της Καλαμάτας, […]
Η ανταλλαγή των πληθυσμών μετά την Μικρασιατική καταστροφή οδήγησε στην αποχώρηση των μουσουλμανικών πληθυσμών από τις περιοχές της βόρειας κυρίως Ελλάδας και την εγκατάσταση σε αυτές […]
Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή και την επακόλουθη υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών, οι ανάγκες για την αγροτική και αστική εγκατάσταση των προσφυγικών πληθυσμών υπήρξαν οξύτατες και επείγουσες. […]
Το τρίτο απόσπασμα από το βιβλίο του Henry Morgenthau γράφτηκε από τον τότε πρόεδρο της ΕΑΠ Τσαρλς Ντ. Έντυ (Charles D. Eddy) στις 22 Αυγούστου του […]
Στα 1923 υπογράφεται η ελληνοτουρκική Σύμβαση σχετικά με την υποχρεωτική ανταλλαγή των πληθυσμών και η Συνθήκη της Λωζάννης. Σύμφωνα με τη Σύμβαση αυτή, οι πληθυσμοί που […]
Η Καλαμάτα αποτέλεσε τόπο υποδοχής μικρασιατών προσφύγων ήδη από την περίοδο των Βαλκανικών πολέμων και του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς τότε καταγράφεται η άφιξη 485 προσφύγων. […]
Η ανθρωπιστική κρίση που προκλήθηκε από τους μαζικούς εκτοπισμούς πληθυσμών κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου οδήγησε στη δημιουργία διεθνών οργανώσεων για την αποκατάσταση των […]
Το δεύτερο απόσπασμα από το βιβλίο του Henry Morgenthau είναι η περιγραφή ενός αυτοσχέδιου προσφυγικού συνοικισμού στις παρυφές της Θεσσαλονίκης από τον ίδιο τον Χένρυ Μοργκεντάου. […]
Μετά την νίκη στο Μπιζάνι και την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, ο ελληνικός στρατός συνέχισε την προέλασή του προς τα βόρεια, σε περιοχές της σημερινής Αλβανίας. Η […]
Αποτέλεσμα της κρητικής επανάστασης του 1866 και των επακόλουθων εχθροπραξιών υπήρξε η φυγή πολλών προσφύγων από το νησί. Οι πρόσφυγες αυτοί αποτελούνταν κυρίως από άμαχο πληθυσμό […]
Αποτέλεσμα της Κρητικής Επανάστασης του 1866 και των επακόλουθων εχθροπραξιών υπήρξε η φυγή πολλών προσφύγων από το νησί. Οι πρόσφυγες αυτοί αποτελούνταν κυρίως από άμαχο πληθυσμό […]
Το ζήτημα της διαχείρισης και περίθαλψης του αγροτικού πληθυσμού που εκτοπίστηκε κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου αναδείχθηκε σε ένα από τα μείζονα προβλήματα της περιόδου. […]
Το ζήτημα της εγκατάστασης των προσφύγων της Ανατολικής Ρωμυλίας (1906-1907) αντιμετωπίστηκε με την ίδρυση τριών νέων προσφυγικών συνοικισμών, της Νέας Αγχίαλου, της Νέας Ευξεινούπολης και της […]
Ομογενείς πρόσφυγες από την ΕΣΣΔ έφθαναν στην Ελλάδα από την περίοδο της Οκτωβριανής Επανάστασης και ύστερα, κυρίως τις περιόδους κατά τις οποίες οι σοβιετικές και οι […]
Κατά τη διάρκεια του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου και τα πρώτα χρόνια μετά τη λήξη του, εκατομμύρια Ευρωπαίοι και Ασιάτες εκτοπίστηκαν. Το πρωτοφανές μέγεθος των προσφυγικών πληθυσμών και […]
Η πτώση της οικουμενικής κυβέρνησης υπό τον Αλέξανδρο Ζαΐμη και η προκήρυξη εκλογών στις 19 Αυγούστου 1928 σηματοδοτούν την επιστροφή του Ελευθέριου Βενιζέλου στην ενεργό πολιτική […]
Μία από τις βασικές πτυχές του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου (1946-1949) ήταν η αναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών, η πιο μαζική μορφή της οποίας ήταν ο εκτοπισμός. Οι κυβερνητικές […]
Η κατάπνιξη του επαναστατικού ρεύματος του 1848 στην Ευρώπη προκάλεσε μετακινήσεις προσφύγων και προς το ελληνικό κράτος. Ειδικότερα, Ιταλοί πολιτικοί πρόσφυγες καταφθάνουν στην Ελλάδα κατά κύματα […]
Τη δεκαετία του 1930 και του 1940 σημειώθηκαν στην ΕΣΣΔ διώξεις κατά διαφόρων εθνοτήτων που κρίθηκαν από τις δυνάμεις ασφαλείας του σταλινικού καθεστώτος ως ύποπτες για […]
Σε συνέντευξη πρόσφυγα που γεννήθηκε στην Ίμβρο το 1947 και εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1967 περιγράφονται τα προβλήματα που αντιμετώπισε η οικογένειά του κατά τη διάρκεια […]
Με την επιβολή στρατιωτικής δικτατορίας στην Τουρκία το 1980, Τούρκοι και Κούρδοι πολιτικοί πρόσφυγες κατέφυγαν στην Ελλάδα. Στο δημοσίευμα που ακολουθεί περιγράφεται η πρωτοβουλία ομάδας πολιτικών […]
Xάρτης που απεικονίζει τις κύριες περιοχές εγκατάστασης Μικρασιατών προσφύγων σε Αθήνα και Πειραιά: Κοκκινιά, Δραπετσώνα, Καλλιθέα, Νέα Σμύρνη, Νέα Ιωνία, Νέα Φιλαδέλφεια, Βύρωνας, Καισαριανή. Παρατίθεται στην […]
Σύμφωνα με την απογραφή του 1928, περίπου 34.000 πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στην Κρήτη. Στο Ηράκλειο, που υπήρξε ένας από τους δέκα δήμους με τη μεγαλύτερη αναλογία προσφύγων […]
Στις αρχές του 20ου αιώνα η βαλκανική χερσόνησος αποτελεί ένα μωσαϊκό εθνοτήτων και παράλληλα ένα ανοιχτό πεδίο εθνικών ανταγωνισμών και εδαφικών διεκδικήσεων. Οι ανταγωνισμοί αυτοί -εκφάνσεις […]
Η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (ΕΑΠ) ιδρύθηκε το 1923 για να βοηθήσει την Ελλάδα στο έργο της παραγωγικής εγκατάστασης των προσφύγων από τη Μικρά Ασία. Καθότι λειτούργησε […]
Ο δημοσιογράφος Bruce Clark στη μελέτη του Δυο φορές ξένος. Οι μαζικές απελάσεις που διαμόρφωσαν την σύγχρονη Ελλάδα και Τουρκία εξετάζει το ιστορικό της υποχρεωτικής ανταλλαγής […]
Σε ένα περιβάλλον ψυχροπολεμικό και δυσμενών διμερών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, όπως αυτό που είχε διαμορφωθεί μετά το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, Βορειοηπειρώτες (κατά τον […]
Ο Ιταλοτουρκικός πόλεμος των ετών 1911-1912, προάγγελος των συγκρούσεων των Βαλκανικών πολέμων (1912-1913), έληξε νικηφόρα για την Ιταλία, ενώ είχε ως αποτέλεσμα την ιταλική κατάληψη της […]
Ο Νίκος Γκάτσος (1911-1992) αφιέρωσε ένα μεγάλο τμήμα της συγγραφικής του πορείας στη στιχουργική, συνεργαζόμενος με σημαντικούς μουσικούς δημιουργούς, όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, […]
Ο δίσκος “Χειμερινοί Κολυμβητές” του ομώνυμου συγκροτήματος κυκλοφόρησε το 1981 σε στίχους και μουσική του Αργύρη Μπακιρτζή, συγκεντρώνοντας 15 τραγούδια που είχαν γραφτεί ήδη από τη […]
Η κατάληψη της Σερβίας κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (Νοέμβριος 1915) εξανάγκασε το σερβικό στρατό σε υποχώρηση προς το νότο, μέσω Αλβανίας, με απώτερο […]
Το τραγούδι με τίτλο “Ζεϊμπέκικο” σε στίχους και μουσική του Διονύση Σαββόπουλου και ερμηνεία του ίδιου και της Σωτηρίας Μπέλλου, κυκλοφόρησε το 1975 στο δίσκο “Δέκα […]
Το τραγούδι με τίτλο “Η προσφυγιά”, το οποίο ερμηνεύει ο Γ. Νταλάρας, είναι ένα από τα 11 του δίσκου ‘Μικρά Ασία” του Απόστολου Καλδάρα που κυκλοφόρησε […]
Στο δεύτερο μισό της δεκαετίας του 1940 και στο παγιωμένο πια διεθνές περιβάλλον του Ψυχρού Πολέμου, πληθυσμοί από χώρες-μέλη του ανατολικού συνασπισμού εξαναγκάζονται σε προσφυγικές μετακινήσεις […]
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1940 και μετά τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου πολιτικοί πρόσφυγες από χώρες-μέλη του ανατολικού συνασπισμού καταφθάνουν στην Ελλάδα. Τα […]
Η επικράτηση του Εθνικού Κινήματος του Κονγκό υπό την ηγεσία του Πατρίς Λουμούμπα στις εκλογές του Μαΐου 1960 άνοιγε, μετά από πέντε δεκαετίες, το δρόμο για […]
Κατά τα τέλη του Εμφυλίου Πολέμου και με τη σαφή πια επικράτηση των δυνάμεων του Εθνικού Στρατού έναντι των δυνάμεων του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος (ΔΣΕ) συντελείται […]
Ο δίσκος “Μικρά Ασία” του Απόστολου Καλδάρα κυκλοφόρησε στις 16 Οκτωβρίου 1972, μισό αιώνα μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και την έλευση των προσφύγων της στο ελληνικό […]
Από τα μέσα της δεκαετίας του 1940 και κατά τη δεκαετία του 1950 ομογενείς και αλλοδαποί πρόσφυγες από χώρες-μέλη του ανατολικού συνασπισμού (ενδ. Ρουμανία, Βουλγαρία, Αλβανία) […]
Ο Στέλιος Καζαντζίδης (1931-2001), ποντιακής και μικρασιάτικης καταγωγής, υπήρξε ένας από τους λαϊκούς τραγουδιστές το έργο των οποίων επηρεάστηκε κατεξοχήν από την προσφυγιά και τη μετανάστευση. […]
Η τουρκική εισβολή στην Κύπρο που εκδηλώθηκε σε δύο φάσεις, κατά τον Ιούλιο και Αύγουστο 1974 (σχέδια Αττίλας 1 και Αττίλας 2), οδήγησε σε πολυάνθρωπο προσφυγικό […]
Στο ψυχροπολεμικό κλίμα των δεκαετιών 1950 και 1960, κάτοικοι των χωρών του ανατολικού συνασπισμού, εξαναγκάζονται σε προσφυγική μετακίνηση προς τη Δύση φοβούμενοι διώξεις από τα καθεστώτα […]
Ο ξεριζωμός, η κακουχία της προσφυγιάς και η αγωνία κατάκτησης μιας νέας ζωής στη νέα πατρίδα ενέπνευσε πολλαπλώς την ελληνική καλλιτεχνική δημιουργία με τις διάφορες εκφράσεις […]
