Στίχοι του τραγουδιού “Στη Σαλαμίνα”

1950-1989

Στίχοι του τραγουδιού “Στη Σαλαμίνα”

Ο Νίκος Γκάτσος (1911-1992) αφιέρωσε ένα μεγάλο τμήμα της συγγραφικής του πορείας στη στιχουργική, συνεργαζόμενος με σημαντικούς μουσικούς δημιουργούς, όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Δήμος Μούτσης και ο Σταύρος Ξαρχάκος. Το τραγούδι του με τίτλο "Στη Σαλαμίνα", συμπεριλήφθηκε στο δίσκο "Ρεμπέτικο" (1983) του Σταύρου Ξαρχάκου και ερμηνεύτηκε από τον Τάκη Μπίνη. Ο δίσκος γράφτηκε για την ομώνυμη ταινία του Κώστα Φέρρη, ενώ ο Γκάτσος έγραψε τους στίχους επάνω στις έτοιμες μουσικές του Ξαρχάκου και όχι αντίστροφα, όπως συμβαίνει συνήθως. Το τραγούδι εμπνέεται από τη Μικρασιατική Καταστροφή και την προσφυγιά του 1922. Οι στίχοι του, γραμμένοι κατά ένα μέρος αφηγηματικά και κατά το άλλο σαν διάλογος ανάμεσα στην κόρη μιας Μικρασιάτισσας με τη νεκρή μητέρα της, δραματοποιεί την προσφυγική κακουχία, τις διώξεις και τον πόνο για τη χαμένη πατρίδα, πόνος που αντιπαραβάλλεται με αυτόν της ανθρώπινης απώλειας.

Στης Σαλαμίνας τα νερά
καράβι ταξιδεύει
κι ένα κορίτσι στη στεριά
τη μάνα του γυρεύει

Ρίχνει σταυρό στη θάλασσα
πετροβολάει το χώμα
δώδεκα χρόνια πέρασαν
και τη θυμάται ακόμα

Μάνα που πάλευες μες στα λιμάνια
δίχως χαμόγελα και περηφάνια
μάνα που λύγισες μες στα μουράγια
μάνα μου μάνα μου κυνηγημένη
από τη κούνια σου στη Μενεμένη

Στης Σαλαμίνας τα νερά
κοιμάται το φεγγάρι
κι ένα κορίτσι στη στεριά
για τ’ όνειρο σαλπάρει

Βλέπει της Σμύρνης τη φωτιά
του Κορδελιού τη στάχτη
κι ένα λουλούδι που άνθιζε
στου κήπου τους τον φράχτη

Μάνα που πάλευες μες στα λιμάνια
δίχως χαμόγελα και περηφάνια
μάνα που λύγισες μες στα μουράγια
μάνα μου μάνα μου κυνηγημένη
από τη κούνια σου στη Μενεμένη


Είδος Τεκμηρίου: Στίχοι τραγουδιών
Στοιχεία Δημιουργίας
Γκάτσος, Νίκος
Δίσκος: Ρεμπέτικο
1983
Αθήνα
Θεματική Ενότητα
1160

Τόποι μετακινήσεων προσφύγων

Τόπος Προέλευσης: Μικρά Ασία
Τόπος Εγκατάστασης: Σαλαμίνα