Νόμος περί συνοικισμού και διανομής γαιών εν Θεσσαλία και περί ιδρύσεως Θεσσαλικού Γεωργικού Ταμείου, 1907

1834-1912

Νόμος περί συνοικισμού και διανομής γαιών εν Θεσσαλία και περί ιδρύσεως Θεσσαλικού Γεωργικού Ταμείου, 1907

Στις αρχές του 20ού αιώνα δημιουργήθηκε ένα μεγάλο προσφυγικό ρεύμα Ελλήνων από την περιοχή της Βαλκανικής, αποτέλεσμα των συγκρούσεων μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας στην ευρύτερη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας, αλλά και λόγω της έντασης στις σχέσεις Ελλάδας-Ρουμανίας. Έτσι, από το 1906 οι διώξεις των Βουλγάρων σε ελληνόφωνους πληθυσμούς σε Αγχίαλο και άλλες περιοχές της Ανατολικής Ρωμυλίας, καθώς και οι απελάσεις Ελλήνων ομογενών από τη Ρουμανία δημιούργησαν ένα προσφυγικό ρεύμα Ελλήνων που υπολογίστηκε σε 35.000-37.000.
Καθώς οι ομογενείς πρόσφυγες από Ανατολική Ρωμυλία, Βουλγαρία και Ρουμανία άρχισαν να καταφτάνουν στην Ελλάδα, τέθηκε το θέμα της εγκατάστασής τους. Το ελληνικό κράτος αποφάσισε να τους εγκαταστήσει στην περιοχή του Βόλου στη Θεσσαλία κυρίως, εκεί όπου υπήρχαν διαθέσιμες εθνικές γαίες για μοίρασμα στους ντόπιους αγρότες και στους νεοαφιχθέντες πρόσφυγες. Έτσι, δημιουργήθηκαν μια σειρά νέοι προσφυγικοί συνοικισμοί (Νέα Αγχίαλος, Νέα Φιλιππούπολη, Νέες Καρυές κλπ.).
Με τον νόμο ΓΣΒ΄ του Απριλίου του 1907 ρυθμίστηκε συνολικά το θέμα της εγκατάστασής τους και της διανομής γαιών στους ντόπιους και σε αυτούς, ενώ συγχρόνως συστήθηκε και ένα ειδικό ταμείο (Θεσσαλικό Γεωργικό Ταμείο) μέσω του οποίου θα πραγματοποιούνταν οι σχετικές δοσοληψίες με τους κληρούχους. Στο νόμο περιγράφονται αναλυτικά οι περιοχές εγκατάστασης και τα κτήματα προς διανομή, η διαδικασία της διανομής, ο καταρτισμός των κλήρων, οι δικαιούχοι, τα επιδόματα και οι παροχές εν γένει, ο τρόπος αποπληρωμής των δανείων κλπ.

Περί συνοικισμού και διανομής γαιών εν Θεσσαλία και περί ιδρύσεως Θεσσαλικού Γεωργικού Ταμείου

Νόμος ΓΣΒ΄ (υπ’ αριθ. 3202)

Γεώργιος Α΄
Βασιλεύς των Ελλήνων

Ψηφισάμενοι ομοφώνως μετά της Βουλής, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν•

Άρθρον 1
Εγκρίνεται ο εν Θεσσαλία επί των καταλλήλων τόπων συνοικισμός των εξ Ανατολικής Ρωμυλίας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας προσφύγων ομογενών από κοινού προς τους Θεσσαλούς εγκατοίκους κατά τους κατωτέρω υπέρ της κοινής αποκαταστάσεως αυτών κανονιζομένους όρους.

Άρθρον 2
Προς ευόδωσιν του εν προηγουμένω άρθρω σκοπού διατίθενται τα εν άρθροις 3 και 10 του νόμου τούτου οριζόμενα εθνικά κτήματα, επιτρέπεται δε τη Κυβερνήσει, όπως προσκτήσηται δι’ αγοράς γαίας ιδιωτικάς εν τη περιφερεία των επαρχιών Αλμυρού Βόλου και αλλαχού, διαθέτουσα προς τούτου χρηματικόν ποσόν μέχρι δύω εκατομμυρίων δραχμών κατ’ ανώτατον όρον.
Αι περί αγοράς τοιούτων ιδιωτικών γαιών συμβάσεις συνομολογηθήσονται υπό του Υπουργού των Οικονομικών μετά προηγουμένην απόφασιν του Υπουργικού Συμβουλίου.

Παραθαλάσσιοι συνοικισμοί
Άρθρον 3
Αι προσκτηθησόμεναι δι’ αγοράς ιδιωτικαί γαίαι και αι ανήκουσαι εις το Δημόσιον κατά τας Επαρχίας Αλμυρού και Βόλου ορίζονται αποκλειστικώς προς συνοικισμόν των εξ Αγχιάλου και της περιχώρου και προς συνοικισμόν των εκ Σωζοπόλεως, Πύργου και Βάρνης προσφύγων ομογενών.
Έκαστος των συνοικισμών τούτων αποτελεί ιδίαν κοινότητα, ο δε συνοικισμός Αγχιάλου και ίδιον δήμον• εν περιπτώσει δε, καθ’ ην οι συνοικισμοί εισίν όμοροι και εντός της αυτής Επαρχίας, δύνανται ν’ αποτελέσωσιν ένα δήμον.
[…]
Άρθρον 4
Αι καλλιεργούμεναι και καλλιεργήσιμοι γαίαι της καθωρισμένης εις τους συνοικισμούς περιφερείας διανέμονται κατά λόγον της υπ’ αυτώ ασκουμένης εργασίας εις κλήρους γης περιλαμβάνοντας αριθμόν στρεμμάτων ουχί ανώτερον των ογδοήκοντα εν όλω, προς τούτοις δε και δέκα στρέμματα, όπως συναποτελεσθή κοινή βοσκή υπαγομένη εις τα εν τη Δευτέρα παραγράφω του άρθρου 15 οριζόμενα.
Ο τοιούτος καταρτισμός των κλήρων ανατίθεται εις πενταμελή επιτροπήν αποτελουμένην εκ του υποδιευθυντού της εν Αϊδινίω Γεωργικής Σχολής, του αρμοδίου οικονομικού Εφόρου, του προέδρου του εν Αλμυρώ Γεωργικού Ταμείου, ενός προσέτι διπλωματούχου επιστήμονος Γεωπόνου και του προϊσταμένου του εκ γεωμετρών συνεργείου.
[…]
Βασιλικόν Διάταγμα εκδιδόμενον προτάσει του Υπουργικού Συμβουλίου καθορίζει οριστικώς τα της κατά κλήρους διανομής της γης, ειδικώς διακρίνον υπέρ της κοινής χρήσεως την έκτασιν την κατ’ αναλογίαν του αριθμού των συνοικιζομένων ορισθείσαν υπό της επιτροπής προς τοιούτον σκοπόν, προσέτι δε καθορίζον και τα υπέρ του συνοικισμού κατά το άρθρον 16 παραχωρητέα γήπεδα.
[…]

Άρθρον 7
Εις τους εποίκους του λαβόντας κλήρον καλλιεργησίμου γης παραχωρούνται, προς τούτω και τω κατά το άρθρον 13 οικοπέδω, προσέτι μέχρι δύο στρεμμάτων γης προς καλλιέργειαν λαχανόκηπου και α΄) προς ανέγερσιν οικίας κατά τα εν τω επομένω άρθρω 8 οριζόμενα δραχμαί 1000, β΄) προς αγοράν δύο ζώων αροτριώντων, γεωργικών εργαλείων, σπόρων και φυτών δραχ. 1100 και γ΄) προς ζωάρκειαν της οικογενείας και τροφήν των ζώων επί εν έτος δραχ. 900.
Εις τους εποίκους του μη γεωργούς […] παρέχονται• α΄) προς ανέγερσιν οικίας κατά τα εν τω επομένω άρθρω 8 οριζόμενα και κατά διάκρισιν επαγγελμάτων μέχρι δραχ. 1000, β΄) προς έναρξιν του επαγγέλματος αυτών κατά διάκρισιν επαγγελμάτων δραχ. 100-200 και γ΄) προς ζωάρκειαν της οικογενείας επί εν έτος μέχρι δραχ. 600.
[…]

Μεσόγειος συνοικισμός

Άρθρον 9
Ο συνοικισμός και η προικοδότησις των κατά το 1 άρθρον ομογενών, όσοι δεν περιλαμβάνονται εις την κατηγορίαν των εν άρθρω 3 ειδικώς μνημονευομένων, γενήσονται κατά τα κατωτέρω οριζόμενα.

Άρθρον 10
Αι καλλιεργούμεναι και καλλιεργήσιμοι γαίαι των εθνικών κτημάτων: Οξιλάρ της επαρχίας Τυρνάβου• Καστρίου και Τσούξανης της επαρχίας Αγυιάς• Ακ Σεράι, Αμαρλάρ, Χατζημουσταφαλάρ, Ισαρλίκ, Μεγάλου Χαλίτση, Κοτζμπασάν, Νειαμάτων, Σαρασλάρ, Κιοπεόμπαση, Χατζή-Μίση και Ριζομύλου της επαρχίας Λαρίσης• Τσοτουλίου, Βοστιδίου, Μπάιας, Βόρειανης, Μπουχούνιστας, Ριζαριού, Λόγγου Αχμέταγα, Στεφανωσαίων και Φλαμουλίου της επαρχίας Τρικκάλων• Κρανιάς και Τσαμασίου της επαρχίας Καρδίτσης• Σεχίου της επαρχίας Φαρσάλων• διανέμονται εις τους εν αυτοίς επιμόρτους καλλιεργητάς, τους ιερείς, τους εν τοις χωρίοις τούτοις κατοικούντας νυν ή πρώην καλλιεργητάς (παρακεντέδες) και τα χήρας απάντων τούτων τας εχούσας εν ή πλείονα τέκνα, συμμετεχόντων εις την διανομήν, κατά το εφικτόν, και των προσφύγων ομογενών α΄) εξ Ανατολικής Ρωμυλίας και Βουλγαρίας και β΄) Ρουμανίας κατά τοιαύτην σειράν προτιμήσεως και κατά τους κατωτέρω ορισμούς και διακρίσεις.
[…]
Άρθρον 12
Αι καλλιεργούμεναι ή καλλιεργήσιοι γαίαι διανέμονται κατ’ ισομοιρίαν εις τους κατά τα άρθρα 9 και 10 έχοντας δικαίωμα, κατά την επομένην διάκρισιν•
[…]
Άρθρον 17
Έκαστος των κατά το άρθρον 10 εχόντων δικαίωμα να μετάσχωσι της διανομής υποβάλλει εντός μηνός από της ισχύος του νόμου τούτου δήλωσιν προς τον οικονομικόν έφορον της περιφερείας, εις ην ανήκει το χωρίον, εφ’ ου ενασκείται το δικαίωμα.
[…]
Άρθρον 19
Μετά το πέρας απασών των εν τοις προηγουμένοις άρθροις πράξεων, ο επί των Οικονομικών Υπουργός […] ορίζει την ημέραν της προς διανομήν γενησομένης κληρώσεως και προσκαλεί τους έχοντας δικαίωμα, όπως αυτοπροσώπως, ή δια πληρεξουσίου παρασταθώσι κατά την κλήρωσιν των γαιών εν τω διανεμητέω κτήματι.
[…]

Γενικαί διατάξεις

Άρθρον 27
Το κατά τα άρθρα 4, 7, 22, 23 και 25 οφειλόμενον υπό τε των εποίκων και εγχωρίων κληρούχων εκ του τιμήματος εκάστου ολικού κλήρου και εκ του ποσού των καταβληθέντων αυτοίς χρηματικών χορηγημάτων αποτελεί δάνειον οφειλόμενον προς το Δημόσιον επ’ ονόματι του θεσσαλικού Γεωργικού Ταμείου, εξοφληθήσεται δε χρεολυτικώς κατά το σύστημα της συνθέτου χρεολυσίας επί τόκω 5% και αναλόγω χρεολυσίω εις τριάκοντα ετησίας δόσεις καταβλητέας καθ’ εκάστην πρώτην Οκτωβρίου των επομένων της εγκαταστάσεως ετών, επί τη βάσει χρηματικών καταλόγων συντασσομένων υπό του Υπουργείου των Οικονομικών.
Αι δύο πρώται χρεολυτικαί δόσεις αι επιβαρύνουσαι τους εποίκους καταβληθήσονται υπό του Δημοσίου.
[…]
Άρθρον 28
Ο επί διετίαν συνεχή καθυστερήσας εις την καταβολήν των δόσεων αποβάλλεται διοικητικώς του κλήρου των τε καλλιεργησίμων και των βοσκησίμων γαιών, του ανοικοδομήτου οικοπέδου και του λαχανόκηπου.
[…]
Άρθρον 30
[…]
Οι κατά τα άνω εγκατασταθέντες εν τοις διανεμηθείσι κτήμασι κληρούχοι έποικοι απαλλάσσονται προσέτι και πάσης εγγείου φορολογίας επί τριετίαν από της εις αυτά εγκαταστάσεως.
[…]

Άρθρον 37
Η πρόσοδος των μετά την παραχώρησιν των οικοπέδων, γαιών και λαχανοκήπων και της κοινής βοσκής υπολειφθέντων εθνικών λιβαδίων [...] και η πρόσοδος των άλλων κατά το άρθρον 10 εξαιρουμένων της διανομής κτημάτων [...] κατατίθεται εντόκως εις την Εθνικήν Τράπεζαν της Ελλάδος, αποτελούσαι τον πυρήνα ειδικού Ταμείου υπό την επωνυμίαν «Θεσσαλικόν Γεωργικόν Ταμείον».
Εις το Ταμείον τούτο θέλουσι κατατίθεσαθι [...] πάσαι αι κατά το άρθρον 27 υπό τε των εγχωρίων και υπό των εποίκων κληρούχων καταβαλλόμεναι δόσεις, έτι δε και αι εν άρθρω 35 οριζόμεναι.
[...]

Άρθρον 39
Ο έποικος ο κατά τα ανωτέρω οριζόμενα εγκατασταθείς εις τον παραχωρηθέντα αυτώ κλήρον, η σύζυγος και τα τέκνα αυτού γίνονται πολίται Έλληνες άμα τη εγκαταστάσει και δημόται του δήμου, εν ω εγκατεστάθησαν.
[…]
Ο παρών νόμος, ψηφισθείς υπό της Βουλής και παρ’ Ημών σήμερον κυρωθείς, δημοσιευθήτω δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως και εκτελεσθήτω ως νόμος του Κράτους.
Εν Αθήναις τη 7 Απριλίου 1907.
Γεώργιος
Ο Υπουργός των Οικονομικών
Α. Ν. Σιμόπουλος

• 1834-1912
• Αγροτική αποκατάσταση
• Αποκατάσταση / εγκατάσταση
• Αστική Αποκατάσταση
• Κρατικές πολιτικές