Εγκύκλιος της επί των συνοικισμών των Χίων Επιτροπής προς τις κατά τόπους επιτροπές Χίων, 1836
6th August 2019
1834-1912

Νόμος περί ελληνικής ιθαγένειας, 1835

Ο νόμος περί ελληνικής ιθαγένειας, που θεσπίστηκε στις 15/27 Μαΐου 1835, ουσιαστικά αναγνώρισε το δικαίωμα ελληνικής υπηκοότητας σε όλους όσοι κατά τη διάρκεια της Επανάστασης είχαν εγκατασταθεί στα εδάφη που κατόπιν εντάχθηκαν στο ελληνικό κράτος. Τα κριτήρια για τη χορήγηση της υπηκοότητας προέκυπταν από ένα συνδυασμό εντοπιότητας και καταγωγής. Υπήκοοι μπορούσαν να γίνουν έτσι και οι πρόσφυγες που κατέφυγαν σε αυτό αλλά και εκείνοι που την ίδια περίοδο είχαν καταφύγει ως πρόσφυγες στα Επτάνησα ή άλλες εκτός της ελληνικής επικράτειας περιοχές, και κατόπιν επέστρεψαν στον τόπο τους. Ο νόμος, ο οποίος θεωρήθηκε ευνοϊκός προς τους ομογενείς, ρύθμιζε θέματα ιθαγένειας και εκείνων που είχαν ήδη λάβει ελληνική υπηκοότητα και όσων θα έσπευδαν τώρα να λάβουν.

Νόμος περί Ελληνικής ιθαγενείας
Όθων
Ελέω Θεού
Βασιλεύς της Ελλάδος

Κεφάλ. Α΄
Περί ιθαγενείας

Άρθρ. 1

Ως Έλληνες θεωρούνται:
α΄ Άπαντες οι εντός του Βασιλείου της Ελλάδος γεννηθέντες, αν, κατά την εποχήν της γεννήσεώς των, οι γονείς των είχον το δικαίωμα της ιθαγενείας·
β΄ Άπαντες οι επί τη βάσει των μέχρι τούδε νόμων το δικαίωμα της Ελληνικής ιθαγενείας κεκτημένοι·
γ΄ Οι τουλάχιστον διετίαν υπέρ της Ελληνικής ανεξαρτησίας υπερμαχήσαντες φιλέλληνες·
δ΄ Άπαντες οι κατά το από 16 Ιουν. 1830 πρωτόκολλον το δικαίωμα της μεταναστεύσεως έχοντες, και συμμορφωθέντες με τους εν αυτώ διαγεγραμμένους όρους·
ε΄ Άπαντες οι δια πολιτογραφήσεως το δικαίωμα της ιθαγενείας προσκτησόμενοι.

Άρθρ. 2
Έκαστος εντός της Ελλάδος υπό ξένων γονέων γεννηθείς, δύναται ενήλικος γενόμενος ν’ απαιτήση το δικαίωμα της ιθαγενείας, αφ’ ού κηρύξη εντός μεν της Ελλάδος διατρίβων, ότι θέλει καταστήσει εντός αυτής την σταθεράν αυτού κατοικίαν, ειδέ διατρίβη εκτός αυτής, ότι θέλει κατοικήσει εν αυτή, και εις τοιαύτην περίστασιν μεταβή πραγματικώς εις την Ελλάδα εντός ενός έτους από της τοιαύτης ομολογίας, και καταγραφή εις ένα των δήμων αυτής.

Άρθρ. 3
Έκαστος εκτός της Ελλάδος από πατέρα Έλληνα γεννηθείς, έχει το δικαίωμα της Ελληνικής ιθαγενείας.
Έκαστος γεννηθείς εκτός της Ελλάδος από πατέρα Έλληνα, απολέσαντα το δικαίωμα Ελληνικής ιθαγενείας, δύναται ν’ αναλάβη αυτό συμμορφούμενος με τους τύπους του άρθρου 2.

Άρθρ. 4
Ξένη Έλληνα νυμφευθείσα θεωρείται ως και ο σύζυγος αυτής.

Κεφάλ. Β΄
Περί πολιτογραφήσεως
Άρθρ. 5

Το δικαίωμα της πολιτογραφήσεως προσκτάται ο μετά τριετή αδιάκοπον διατριβήν εντός της Ελλάδος, εν τω μέσω ενός των δήμων του Βασιλείου πανοικεί κατοικήσας και αποκατασταθείς, αφ’ ης ημέρας κηρύξη την περί αποκαταστάσεως εντός της Ελλάδος και προσκτήσεως της Ελληνικής ιθαγενείας πρόθεσίν του.
Απαιτείται ο πολιτογραφησόμενος να μην ετιμωρήθη ποτέ, καθ’όλον το διάστημα της τριετίας, ένεκα πλημμελήματος ή κακουργήματος· όθεν και θέλει καθυποβάλλεσθαι μετ’ αυτήν εις εξέτασιν, και απολυθείς θέλει πολιτογράφεσθαι.

Άρθρ. 6
Εις ξένον αναδείξαντα ή αναδείξοντα λαμπράς εκδουλεύσεις εις το Κράτος, έχοντα έξοχα προτερήματα, εισάγοντα ανακαλύψεις ή λόγου αξίους βιομηχανίας κλάδους, επιχειρούντα έργα ή αναγείροντα καταστήματα κοινωφελή, δύναται να χαρισθή το δικαίωμα της Ελληνικής ιθαγενείας· το δικαίωμα τούτο θέλει τω δίδεσθαι κατ’ιδιαίτερον Β. διάταγμα, επί τη προτάσει ενός των Γραμματέων της Επικρατείας, και τη γνωμοδοτήσει του Υπουργικού Συμβουλίου μετά την σύστασιν αυτού.

Άρθρ. 7
Έκαστος ξένος ενήλικος δύναται να καθυποβάλη την περί πολιτογραφήσεως αίτησίν του εις την δημοτικήν Αρχήν του δήμου, εντός του οποίου επιθυμεί να κατοικήση.

Άρθρ. 8
Αφ’ ης ημέρας παραδώση την περί πολιτογραφήσεως αίτησίν του, απολαμβάνει ο ξένος όλα τα πολιτικά δικαιώματα.

Άρθρ. 9
Πληρώσας ο ξένος όλα τα προς απόκτησιν της Ελληνικής ιθαγενείας απαιτούμενα, απολαμβάνει όλα τα πολιτικά δικαιώματα.

[…]

Άρθρ. 13
Εις έκαστον Έλληνα αναλαβόντα ή μέλλοντα να αναλάβη στρατιωτικήν κατά ξηράν ή κατά θάλασσαν υπηρεσίαν ξένης δυνάμεως, δίδεται εικοσιπεντάμηνος διορία από της δημοσιεύσεως του παρόντος, δια να ζητήση την επί τούτω άδειαν του Βασιλέως.
Μη συμμορθωθείς με την παρούσαν διάταξιν εντός της ρηθείσης προθεσμίας, αποβάλλει τα δικαιώματα της αρχαιότητος, όσα προεκτήσατο δια στρατιωτικών εκδουλεύσεων είτε επί του υπέρ ανεξαρτησίας αγώνος, είτε μετά ταύτα.
Ο μετά παρέλευσιν της ρηθείσης προθεσμίας εν έτος έτι παραμείνας άνευ Β. αδείας εις ξένην στρατιωτικήν υπηρεσίαν, ή αναδεχθείς αυτήν αποβάλλει το δικαίωμα της Ελληνικής ιθαγενείας, και δύναται ν’αναλάβη αυτό πάλιν, μόνον αν επανελθών εις την Ελλάδα, κηρύξη ότι θέλει να κατοικήση εν αυτή.

Ακροτελεύτιοι ορισμοί
Άρθρ. 14
Περί της εκτάσεως των πολιτικών δικαιωμάτων του Έλληνος, περί των απαιτουμένων προς χρήσιν αυτών, περί προσωρινής ή παντελούς παύσεως μέρους ή όλων αυτών, θέλει εκδοθή εν καιρώ ιδιαίτερος νόμος. Μέχρι εκείνου ισχύουν οι ήδη υπάρχοντες και δια προλαβουσών διατάξεων μη ακυρωθέντες νόμοι· παραπέμπομεν δε ιδίως εις τους όρους του από 23 Δεκεμβρ. 1833 (8 Ιανουαρ. 1834) περί Δήμων, και του Ποινικού Νόμου.

Άρθρ. 15
Ο παρών νόμος θέλει δημοσιευθή δια της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως. Ισχύει δε από της ημέρας της δημοσιεύσεως αυτού.

Άρθρ. 16
Η δημοσίευσις και εκτέλεσις του παρόντος νόμου ανατίθεται εις τους Ημετέρους επί του Βασιλ. Οίκου και των Εξωτερικών, και επί των Εσωτερικών Γραμματείς της Επικρατείας.

Εν Αθήναις, την 15 (27) Μαΐου 1835

Εν Ονόματι του Βασιλέως
Η Αντιβασιλεία
Ο Κόμης Άρμανσπεργ Πρόεδρος, Κόβελ, Έιδεκ
Οι Γραμματείς Επικρατείας, Ι. Κωλέττης, Ν. Γ. Θεοχάρης, Ι. Ρίζος, Γ. Πραΐδης, Λεσούιρος


Στοιχεία Δημιουργίας
1835-05-27 (Ιουλιανό)
Αθήνα
Θεματική Ενότητα
107

Τόποι μετακινήσεων προσφύγων