Επιστολή έξι προσφύγων από τη Μίλητο, ως εκπροσώπων δεκατεσσάρων οικογενειών, προς την Ελληνική Διοίκηση, 1825

Επιστολή κατοίκων Νάξου προς την Αντικυβερνητική Επιτροπή, 1827
6th August 2019
Περί των μέτρων άτινα δέον να ληφθώσι προς στέγασιν των εκ Σερβίας ομογενών προσφύγων, 1919
6th August 2019
1821-1833

Επιστολή έξι προσφύγων από τη Μίλητο, ως εκπροσώπων δεκατεσσάρων οικογενειών, προς την Ελληνική Διοίκηση, 1825

Επιστολή προς την Ελληνική Διοίκηση έξι προσφύγων από τη Μίλητο, ως εκπροσώπων δεκατεσσάρων οικογενειών που προσπάθησαν να καταφύγουν στις απελευθερωμένες ελληνικές περιοχές. Οι φυγάδες προσπάθησαν από κάποιο απομονωμένο σημείο να επιβιβαστούν σε πλοιάριο που θα τους μετέφερε μακριά από τα παράλια της Μικράς Ασίας. Σύμφωνα με την επιστολή/καταγγελία πείστηκαν να προτιμήσουν για τη μεταφορά τους το ψαριανό πλοίο του Α. Μοναρχίδη, οι ναύτες του όμως στη διαδρομή τους καταλήστευσαν -αρπάζοντάς τους αρχικά δύο δακτυλίδια και κατόπιν όλα τα υπάρχοντά τους- και τους εγκατέλειψαν σε κάποια έρημη ακτή της Μυκόνου. Οι συντάκτες της επιστολής επισημαίνουν τη σκληρότητα με την οποία τους φέρθηκε το πλήρωμα και ο καπετάνιος του πλοίου, συμπεριφορά που δεν αντιστοιχεί σε συμπατριώτες και χριστιανούς και ζητούν απόδοση δικαιοσύνης από τη Ελληνική Διοίκηση. Η υπόθεση εικονογραφεί δυσχέρειες και κινδύνους που αντιμετώπιζαν όσοι Έλληνες επιχειρούσαν να μετοικήσουν οικογενειακώς από τη Μικρά Ασία στις ελευθερωμένες περιοχές. Αυτοί προέρχονταν όχι μόνο από τη βιαιότητα των Τούρκων αλλά και από την εκμετάλλευση που ενίοτε υφίσταντο από συμπατριώτες τους. Το περιστατικό συνέβη μετά την καταστροφή των Ψαρών (Ιούνιος 1824), όταν μικρά ψαριανά πλοία διεσπάρησαν στο Αιγαίο και τα πληρώματά τους αποδύθηκαν στη με κάθε μέσο αναζήτηση πόρων διαβίωσης ή, αν ήταν εφικτό, πλούτου μέσω κουρσάρικης ή πειρατικής δράσης. Η Μύκονος υπήρξε στα χρόνια αυτά τόπος έντονης πειρατικής δράσης και η Σύρος αγοράς λειών. Αξιοσημείωτη είναι η ταχεία για τα δεδομένα της εποχής ανάληψη πρωτοβουλιών από τη Διοίκηση για την αποκατάσταση της αδικίας, τόσο από το Βουλευτικό όσο και από τα αρμόδια Υπουργεία. Το θέμα συζητήθηκε στο Βουλευτικό, στα πρακτικά του οποίου διασώζεται και η ακόλουθη σχετική με το θέμα εγγραφή, στη συνεδρίαση της 4ης Νοεμβρίου 1825: «Ανεγνώσθη και άλλη δεκατεσσάρων οικογενειών Μελισσίων δια της οποίας παραπονούνται κατά του Ανδρέα Μοναρχίδη, όστις, αφ’ ού τους εμβαρκάρισε με τα κινητά των πράγματα εις το μίστικόν του από την Ασίαν δια να τους φέρη εις την ελευθέραν Ελλάδα με το ναύλον, τους εγύμνωσεν πρώτον απ’ όλα των τα πράγματα, τα οποία αναβαίνουσιν εις την τιμήν τεσσαράκοντα χιλιάδων γροσίων, και έπειτα τους έρριψεν εις εν παράμερον ακρωτήριον της νήσου Μυκόνου· και ήδη αυτός μεν εντρυφά εις Μύκονον με τους ξένους κόπους και αυτοί κινδυνεύουσι να αποθάνωσι της πείνας και της γυμνότητος. Διευθύνθη προς το Εκτελεστικόν δια να διατάξη εντόνως, όπου ανήκει, να αποδώση ο άρπαξ, τα όσα ληστρικώς ήρπαξεν από τας δυστυχείς οικογενείας».

Σεβαστή Διοίκησις επειδή απάνθρωποι Τούρκοι κατεβασάνιζον εν τη Ασία και ημάς τους Μιλησίους οικογένειες δεκατέσσερις απεφασίσαμεν να χάσωμεν όλα τα ακίνητά μας κτήματα και να έλθωμεν εις την Ελλάδα να αγωνιζώμεθα υπέρ ελευθερίας. Εκινήσαμεν από την χὠραν μας λαθραίως και ήλθομεν εις του αιγιαλού εκείνο μέρος, οπού δεν είναι πολυανθρωπία, αλλά φραγμός αλιευτικός, και παρακαλέσαμεν τον αλιευτικόν όντα Έλληνα, και υπήκοον Ευρωπαϊκής τινός Διοικήσεως, να συνενεργήση εις την σωτηρίαν μας να μας στείλη με τα αλιευτικά του πλοία εις το απωτέρα προσωρμημένον ευρωπαϊκόν πλοίο. Ο ευλογημένος έκαμε την χάριν και μας διεβίβασεν έως εις το ρηθέν πλοίον όπου έτυχε να παρευρεθή εν μίστικον ψαρριανόν Ανδρέου Μοναρχίδου (και είθε να μη παρευρεθή), ο οποίος εν ω ηθέλαμεν να έμβωμεν εις το ευρωπαϊκόν πλοίον, λέγει προς τον αλιευτικόν Έλληνα. Ημείς κύριοι είμεθα Έλληνες και ήλθωμεν έως ώδε δια να ωφεληθώμεν τίποτε, και έχομεν να επιστρέψωμεν εις την Ελλάδα, και τους διαβιβάζομεν ημείς, και αντί του ετερογενούς λαμβάνομεν ημείς οι ομογενείς τον ναύλον. Ο άνθρωπος επείσθη κατέπεισε και ημάς και εμβήκαμεν εις το πλοίον του ρηθέντος αγαθού Μοναρχίδου. Αλλ’ η αγαθότης του εκ πρώτης αρχής εφάνη πριν ανοιχθώμεν πολύ εις το πέλαγος, μας έκλεψαν οι ναύται του δύο δακτυλίδια, εκτιμώμενα γρ(όσια) χίλια. Τότε οι δυστυχείς κατεβοήσαμεν να μας αποβιβάσουν πάλιν εις την Ασίαν δια να μας σφάξουν τουλάχιστον οι Τούρκοι, αλλ’ ο καλός Μοναρχίδης μας καθησύχασεν λέγων ότι θέλει μας τα πληρώσει εις Σύραν. Αλλά, θεέ του ελέους, όχι μόνον δεν μας απεζημίωσεν από τα δακτυλίδια αλλά μας εγύμνωσεν ό,τι και αν είχομεν και μας αποβίβασεν εις μέρος έρημον Μυκόνου, όπου οι ναύται του ήρπασαν και αυτά τα παλαιά υποκάμισά μας, και μας έκαμαν επί ξύλου κρεμαμένους. Τι τούτο δια τους οικτιρμούς του Θεού. Αν ηθέλομεν καταφύγη προς τους αγρίους της Αφρικής, δεν ηθέλομεν πάθη, νομίζομεν, το οποίον επάθομεν παρ’ ομογενών, ομογλώσσων, ομοπίστων, και ομοφρόνων. Ψυχαί υπέρ τας τεσσαράκοντας, Σεβαστή Διοίκησις, εκ λιμού απολλυόμεθα. Οι επάρατοι εκείνοι Μοναρχίδες μας ήρπασαν /2 το παν της περιουσίας μας πράγματα γροσίων χιλιάδων υπέρ τας τεσσαράκοντα και τώρα ευρισκόμενοι εν Μυκόνω εντρυφώσι με την ειδικήν μας περιουσίαν. Ημείς δε άρτου υστερήμεθα. Διό παρακαλούμεν θερμώς, αν υπέρ ελευθερίας και δικαιοσύνης αγωνίζεται το έθνος, αν έχωμεν Διοίκησιν, αν τέλος είμεθα χριστιανοί, παρακαλούμεν θερμώς και μετά δακρύων το μέγα φιλοδίκαιον και την αγαθήν συμπάθειαν της Διοικήσεως να επιτάξη, ώστε όπου και όπως ανήκη να υποχρεωθή ο ρηθείς άρπαξ να αποδώση τα δίκαιά μας, τα οποία δεν είναι ως προς εκείνον κτήματα αλλ’ αίματα ανθρώπινα και μένομεν μ’ όλον το βαθύτατον σέβας.
Τη 29 Σεπτεμβρίου 1825· εν Ναυπλίω
Οι πατριώται
Νικολάκης Αθανασίου [ιδιοχείρως]
Γιάννης Νικολάου
Γεώργης Τζεβελέκος
Θεοδωρής Τούμφαλης
Στυλιανός Ρουμελιώτης
Γεώργης Αθανασίου

[συνημμένο φύλλο:]
Αναφορά των Μιλησίων. Ανεγνώσθη τη 4:Νοεμβρίου: 1825 και διευθύνεται προς το Σ. Εκτελεστικόν δια να διατάξη εντόνως όπου ανήκει, να αποδώση ο άρπαξ τα όσα ληστρικώς ήρπασεν από τας αναφερομένας δυστυχείς οικογενείας.
Ο Α΄ Γραμματεύς του Βουλευτικού
Α. Παπαδόπωλος

[άλλο χέρι:]
Αρ. εισερχ.
Διευθύνεται προς το Υπουργείον της Αστυνομίας δια να συνεννοηθή μετά το του Ναυτικού και να ενεργήση τα δέοντα δια να επιστραφώσι τα αρπαγέντα εις τους αναφερομένους.
23: Νοεμ. 1825 εν Ναυπλίω

14753 Ο Γεν. Γραμματεύς
αντ’ αυτού
Γ. Πραΐδης
(τ.σ.)

[πλαγίως:]
Ενεργήθη


Είδος Τεκμηρίου: Επιστολές / Υπομνήματα
Στοιχεία Δημιουργίας
Αθανασίου, Νικολάκης
Αρχείο Υπουργείου Αστυνομίας (περιόδου Αγώνος) 1822-1826
1825-10-11 (Ιουλιανό)
Ναύπλιο
Θεματική Ενότητα
162

Τόποι μετακινήσεων προσφύγων

Τόπος Προέλευσης: Μίλητος
Τόπος Άφιξης: Μύκονος