Άρθρο σχετικά με συμπλοκές γηγενών και προσφύγων στον νομό Σερρών, εφ. Εμπρός, 7/11/1924

1923-1939

Άρθρο σχετικά με συμπλοκές γηγενών και προσφύγων στον νομό Σερρών, εφ. Εμπρός, 7/11/1924

Η αποχώρηση των μουσουλμανικών πληθυσμών, μετά την υπογραφή της συνθήκης της Λοζάνης το 1923, και η οργανωμένη εγκατάσταση των προσφύγων από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο δεν μετέβαλε μόνο τη πληθυσμιακή σύνθεση της Μακεδονίας και της Θράκης αλλά άλλαξε και τις οικονομικές ισορροπίες στην περιοχή, δημιουργώντας αρκετές φορές συγκρούσεις και αντιδικίες ανάμεσα στους γηγενείς πληθυσμούς και τους νεοφερμένους πρόσφυγες. Η διεκδίκηση από τους γηγενείς της αγροτικής γης που ανήκε μέχρι την ανταλλαγή των πληθυσμών στους μουσουλμανικούς πληθυσμούς και παραχωρήθηκε στους πρόσφυγες, αποτελούσε τις περισσότερες φορές την αιτία της αντιδικίας αυτής. Μία από τις πιο μεγάλες και αιματηρές συμπλοκές ανάμεσα σε γηγενείς και πρόσφυγες συνέβη τον Νοέμβριο του 1924 στην επαρχία Φυλλίδος του Νομού Σερρών.

Πιο συγκεκριμένα, γηγενείς κάτοικοι του χωριού Κιουπ-Κιόϊ (σήμ. Πρώτη) προσπάθησαν να καλλιεργήσουν αγροτικές εκτάσεις που είχαν επιταχθεί από τη Γενική Διοίκηση Μακεδονίας για την αγροτική αποκατάσταση προσφύγων του χωριού Τσερέπλιανη (σήμ. Ηλιοκώμη) και εκδιώχθηκαν από τους πρόσφυγες. Στη συνέχεια οι χωρικοί από το Κιουπ-Κιόϊ επανήλθαν με περισσότερους συγχωριανούς τους και επιτέθηκαν στους πρόσφυγες, η σύγκρουση γρήγορα κλιμακώθηκε και αρκετοί συμμετέχοντες τραυματίστηκαν. Παρότι οι πρόσφυγες αποχώρησαν και κατέφυγαν στο γειτονικό χωριό Ροδολίβος, οι γηγενείς κατέστρεψαν μέρος του εγκαταλελειμμένου συνοικισμού βανδαλίζοντας και καίγοντας προσφυγικές κατοικίες. Τόσο το Κιουπ-Κιόϊ όσο και η Τσερέπλιανη ήταν χωριά με μεικτούς πληθυσμούς, ειδικά η Τσερέπλιανη είχε τότε 972 κατοίκους, από τους οποίους οι 495 ήταν πρόσφυγες. Το επεισόδιο αυτό είναι ενδεικτικό της έντασης που δημιουργήθηκε μεταξύ γηγενών και προσφύγων που αναγκάστηκαν να μοιραστούν τις γαίες που διένεμε το κράτος.

ΑΙΜΑΤΗΡΑ ΕΠΙΘΕΣΙΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
ΕΝΝΕΑ ΝΕΚΡΟΙ ΚΑΙ ΠΕΝΤΗΚΟΝΤΑ ΤΡΑΥΜΑΤΙΑΙ
ΑΝΕΣΚΑΦΗ ΑΠΟ ΕΝΤΟΠΙΟΥΣ ΟΛΟΣ Ο ΣΥΝΟΙΚΙΣΜΟΣ

Ιδιαίτερον τηλεγράφημα του Εμπρός

Θεσσαλονίκη – 6 Νοεμβρίου.

Ο εντόπιος πληθυσμός του χωρίου Κιούπκιοϊ της περιφερείας Παγγαίου διατελεί εν εξεγέρσει συνεπεία εγκαταστάσεως εκατόνείκοσιν οικογενειών προσφύγων εις κτήματα εντοπίων ολίγον εντεύθεν της Τσεριπλιάνης. Η εχθρότης αυτή των εντοπίων προς τους πρόσφυγας εξεδηλώθη χθες κατά τρόπον λυπηρότατον. Την πρωΐαν της χθες αι 120 οικογένειαι των προσφύγων μένουσαι υπό σκηνάς ευρέθησαν περικυκλωμέναι από ομάδας μαινομένου λαού του Κιούπκιοϊ. Οι πολιορκηταί ένοπλοι επετέθησαν, επηκολούθησε δε αιματηρά συμπλοκή μεταξύ εντοπίων και προσφύγων. Οι εντόπιοι διεσκόρπισαν τους πρόσφυγας και έκαυσαν τας σκηνάς των. Υπάρχουν πεντήκοντα περίπου τραυματίαι και εννέα νεκροί, άπαντες πρόσφυγες. Το θλιβερόν τούτο γεγονός κρατεί εν συγκινήσει τους προσφυγικούς κύκλους.

Η ΕΚΘΕΣΙΣ ΤΟΥ ΝΟΜΑΡΧΟΥ
Ο Νομάρχης Σερρών, ο Εισαγγελεύς και ο προϊστάμενος του εποικισμού μετέβησαν επιτόπου μετά ισχυράς δυνάμεως χωροφυλάκων. Ενεργούνται ανακρίσεις. Το πρώτον σχετικόν του Νομάρχου Σερρών τηλεγράφημα προς την ενταύθα Γεν. Διοίκησιν αναφέρει τα εξής: «Εντόπιοι χωρικοί του Κιούπκιοϊ μετέβησαν χθες να καλλιεργήσουν την επιταχθείσαν περιοχήν του χωρίου. Οι πρόσφυγες όμως του εκεί συνοικισμού τους εξεδίωξαν, κακοποιήσαντες τινάς εξ αυτών. Οι εντόπιοι σπεύσαντες εις το χωρίον των και συγκαλέσαντες και άλλους χωρικούς, ωπλίσθησαν δια πολεμικών και κυνηγετικών όπλων και δια μαχαιρών και ροπάλων εξεστράτευσαν κατά των προσφύγων. Φθάσαντες εκεί οι ένοπλοι χωρικοί επετέθησαν κατά των προσφύγων. Επηκολούθησε σφοδρά συμπλοκή, αποτέλεσμα της οποίας υπήρξεν ο σοβαρός τραυματισμός 13 προσφύγων εκ των οποίων τρεις φέρουν καίρια τραύματα δια πολεμικών όπλων. Υπάρχουν όμως και άλλοι πολλοί ελαφρύτερον τραυματισμένοι. Οι πρόσφυγες συμπαραλαβόντες και τους τραυματίας των ετράπησαν εις φυγήν προς τους Ροδολείβους. Οι εντόπιοι μείναντες κύριοι του πεδίου επέπεσαν κατά των οικημάτων του προσφυγικού συνοικισμού και επτά μεν εκ των οικίσκων ανέσκαψαν εκ θεμελίων, εικοσιπέντε δε άλλους ημικατέστρεψαν, επυρπόλησαν δε και τρεις αχυρώνας. Επιτόπου μετέβη αμέσως ο Εισαγγελεύς Σερρών, ο οποίος ενεργεί ακόμα ανακρίσεις. Αι αρχαί διέταξαν όπως επί δεκαήμερον ανασταλή πάσα καλλιέργεια εις την περιοχήν του Κιούπκιοϊ, ίνα κατευνασθούν τα πνεύματα και γίνη εν τω μεταξύ κατανομή των γαιών. Οι πρόσφυγες τραυματίαι διεκομίσθησαν εις το Νοσοκομείον Δράμας.

• 1923-1939
• Αγροτική αποκατάσταση
• Αποκατάσταση / εγκατάσταση
• Σχέσεις γηγενών-προσφύγων