Βασιλικό Διάταγμα περί επιβολής καθάρσεως στους πρόσφυγες Ρωσίας, 1920

Απόσπασμα από έκδοση του Υπουργείου Περιθάλψεως αναφορικά με την χορήγηση οικονομικών βοηθημάτων, 1920
6th August 2019
Νόμος έγκρισης πιστώσεων για επισκευή οικημάτων Λαυρίου για στέγαση πολιτικών προσφύγων, 1952
6th August 2019
1913-1922

Βασιλικό Διάταγμα περί επιβολής καθάρσεως στους πρόσφυγες Ρωσίας, 1920

Το 1919 οι Λευκοί Ρώσοι, που πολεμούσαν τους Μπολσεβίκους στον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε την Οκτωβριανή Επανάσταση, ηττήθηκαν, παρά τη στρατιωτική βοήθεια που τους παρείχαν οι σύμμαχοι, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα. Μέρος των στρατιωτικών σωμάτων των Λευκών Ρώσων μεταφέρθηκε με πλοία των συμμάχων στην Κωνσταντινούπολη και αλλού. Η στρατιωτική ήττα των Λευκών και των συμμάχων τους οδήγησε στην εκκένωση της Οδησσού από τον ελληνικό στρατό και τη μεταφορά με πλοία ελληνικών πληθυσμών στην Ελλάδα. Επίσημες πηγές υπολόγιζαν σε 23.000 με 30.000 τους ομογενείς που εγκατέλειψαν τότε τις εστίες τους. Το επόμενο διάστημα, με τη συνεχιζόμενη επέλαση των Μπολσεβίκων στις περιοχές του Αντικαυκάσου, τη Γεωργία και την Αρμενία, οι προσφυγικοί πληθυσμοί διπλασιάστηκαν. Για τη διάσωση των ομογενών οι ελληνικές αρχές οργάνωσαν ειδικές αποστολές με πλοία, τα οποία τους μετέφεραν στη Θεσσαλονίκη. Οι κακουχίες που είχαν υποστεί οι πληθυσμοί της Ρωσίας κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και του εμφυλίου καθώς και οι έκτακτες συνθήκες εκκένωσης και μεταφοράς των ομογενών στην Ελλάδα οδήγησαν στην εκδήλωση πολλών μεταδοτικών ασθενειών και μεγάλης θνησιμότητας στους κόλπους τους. Οι ελληνικές αρχές επέβαλαν μέτρα απομόνωσης των πρόσφατα αφιχθέντων προκειμένου να μην μεταδοθεί ο εξανθηματικός τύφος και άλλες ασθένειες στον υπόλοιπο πληθυσμό της χώρας.
Ενδεικτική του συνωστισμού και των συνθηκών διαβίωσης στην γ’ θέση των πλοίων εκείνη την περίοδο, ακόμα και σε όσα δεν μετέφεραν πρόσφυγες, είναι η διαφοροποίηση του διαστήματος απομόνωσης των επιβατών της γ’ θέσης από αυτό που απαιτούνταν για όσους ταξίδευαν υπό καλύτερους όρους.
Οι ελληνικές αρχές επιδίωξαν επίσης να απομακρύνουν το ταχύτερο δυνατό τους αλλοδαπούς πρόσφυγες από τη χώρα και να αποφευχθεί κάθε επαφή τους με τους γηγενείς πληθυσμούς για υγειονομικούς και, ενδεχομένως, και για άλλους λόγους. Με το Βασιλικό Διάταγμα της 20/3/1920 επιβλήθηκε «κάθαρσις» στους πρόσφυγες που έρχονταν από τη Νότια Ρωσία.

Βασιλικό Διάταγμα
Περί επιβολής καθάρσεως εις τους εκ Ρωσίας πρόσφυγας κλπ.
Αλέξανδρος
Βασιλεύς των Ελλήνων
Έχοντες υπόψη την § ε΄ του άρθρου 13 του υγειονομικού νόμου ΚΒ΄ του 1845, προτάσει του Ημετέρου επί των Εσωτερικών Υπουργού και γνωμοδοτήσει του Ιατροσυνεδρίου, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν•
1) Επιβάλλεται δεκατετραήμερος κάθαρσις, μη υπολογιζομένου του διάπλου, μετ’ απολυμάνσεως και αποφθειριάσεως, εις πάντας τους εκ Μεσημβρινής Ρωσσίας πρόσφυγας, ανεξαρτήτως θέσεως, εν ή περιπτώσει δεν εσημειώθη κατά τον πλουν κρούσμα εξανθηματικού τύφου• είκοσι δε και μιάς ημερών κάθαρσις μετ’ απολυμάνσεως και αποφθειριάσεως εάν εσημειώθη κατά τον διάπλουν κρούσμα εξανθηματικού.
2) Επιβάλλεται δεκατετραήμερος κάθαρσις, μη υπολογιζομένου του διάπλου, μετ’ απολυμάνσεως και αποφθειριάσεως, εις τους επιβάτας γ΄ θέσεως πλοίων, προερχομένων εκ των λιμένων της Μεσημβρινής Ρωσσίας, των μη μεταφερόντων πρόσφυγας, τετραήμερος δε υγειονομική επίβλεψις μετ’ απολυμάνσεως και αποφθειριάσεως εις τους επιβάτας α΄ και β΄ θέσεως.
3) Επιβάλλεται απολύμανσις και αποφθειρίασις εν Θεσσαλονίκη εις τους δια Σερβίαν πρόσφυγας και αποστολή αυτών απ’ ευθείας εις Σερβίαν άνευ επικοινωνίας μετά του Ελληνικού εδάφους.
Ο Ημέτερος επί των Εσωτερικών Υπουργός δημοσιεύσει και εκτελέσει το διάταγμα τούτο.
Εν Αθήναις τη 20 Μαρτίου 1920.
Αλέξανδρος


Στοιχεία Δημιουργίας
Εθνικό Τυπογραφείο
25-03-1920
Αθήνα
Θεματική Ενότητα
Βασιλικό Διάταγμα Περί επιβολής καθάρσεως στους πρόσφυγες Ρωσίας, 1920
735

Τόποι μετακινήσεων προσφύγων

Τόπος Προέλευσης: Νότια Ρωσία
Τόπος Άφιξης: Θεσσαλονίκη