Διάταγμα παραχώρησης οικοπέδων στον Πειραιά στους Χίους, 1835

Απόφαση περί επιτάξεως ακινήτων δι’ εγκατάστασιν προσφύγων και απαλλοτριώσεως οικοπέδων δι’ ανέγερσιν προσφυγικών συνοικισμών, 1922
6th August 2019
Νόμος περί συστάσεως συνοικισμού των Καμαριναίων και άλλων Ηπειρωτών, 1899
6th August 2019
1834-1912

Διάταγμα παραχώρησης οικοπέδων στον Πειραιά στους Χίους, 1835

Οι Χιώτες, όπως και άλλοι πρόσφυγες, έκαναν προσπάθειες προκειμένου να τους παραχωρηθεί ένας τόπος στο ελληνικό κράτος για μόνιμη εγκατάσταση. Για το λόγο αυτό συγκροτούν τον Φεβρουάριο του 1834 την «Επί του Συνοικισμού των Χίων Επιτροπή». Ένα μέρος από αυτούς είχε εγκατασταθεί αρχικά στη Σύρο, συμβάλλοντας κατά μεγάλο μέρος στην ίδρυση της νέας πόλης της Ερμούπολης. Μετά την ανεξαρτησία της Ελλάδας, και όταν πια η Αθήνα φαινόταν ότι θα γινόταν η πρωτεύουσα του νέου κράτους, οι εκπρόσωποι των Χιωτών προσφύγων άρχισαν να προβάλουν την περιοχή του Πειραιά ως κατάλληλο τόπο μετεγκατάστασης. Ζητούσαν λοιπόν την παραχώρηση γης, αίτημα που έγινε δεκτό. Έτσι, στα 1835 εκδόθηκαν Βασιλικά Διατάγματα με τα οποία καθορίζονταν οι σχετικοί όροι και διαδικασίες.
Στο ΦΕΚ αρ. 5 της 27/2/1835 δημοσιεύτηκε το Διάταγμα του βασιλιά Όθωνα «Περί παραχωρήσεως οικοπέδων κατά τον Πειραιά εις τους Χίους» όπου καθορίζονται και ρυθμίζονται μια σειρά διαδικασίες για την παραχώρηση γης στην περιοχή του Πειραιά: το αντίτιμο, οι αποζημιώσεις στους ιδιοκτήτες, η διαδικασία, οι προϋποθέσεις παραχώρησης, ο τρόπος πληρωμής, η χωροθέτηση του συνοικισμού κλπ. Το διάταγμα αυτό θα ακολουθήσει σύντομα και άλλο (Απρίλιος 1835), ενώ το 1836 θα ξεκινήσει τις εργασίες της μία Τριμελής επιτροπή με αρμοδιότητα την προετοιμασία για την εγκατάσταση. Θα ακολουθήσει νέο Διάταγμα περί συνοικισμού των Χίων στον Πειραιά τον Μάιο του 1836, και τελικά οι εργασίες οικοδόμησης θα ξεκινήσουν τον Νοέμβριο του ίδιου χρόνου. Η κατά το νόμο περίοδος εγκατάστασης των Χίων στον Πειραιά θα διαρκέσει μέχρι το 1842, οπότε και αναγνωρίστηκαν με διάταγμα οριστικά όλες οι ιδιοκτησίες του συνοικισμού.

Διάταγμα
Περί παραχωρήσεως οικοπέδων κατά τον Πειραιά εις τους Χίους

Όθων
ελέω Θεού Βασιλεύς της Ελλάδος

Λαβόντες υπ' όψιν τα άρθρα 7 και 9 του από 2(14) Δεκεμβρίου Π. Ε. διατάγματος, απεφασίσαμεν και διετάξαμεν τα εφεξής.

Άρθρ. 1
Οι δι' οικοδομήν τόποι οι κείμενοι εις εκείνο της νεοκατασκευασθησομένης πόλεως του Πειραιώς, το μέρος το οποίον διαφυλάττεται δια τους Χίους, επί της προς δεξιάν από της εισόδου εις αυτήν πλευράς, παραχωρούνται αυτοίς από την Κυβέρνησιν εν τω διαστήματι του 1835 εξ ανά μίαν Δραχμήν ο τετραγωνικός πήχυς, εάν το πρόσωπον του κατασκευασθησομένου κτιρίου αποβλέπη προς την ακτήν ή προς μεγάλη τινά οδόν ή προς δημόσιαν πλατείαν και ανά πεντήκοντα Λεπτά ο τετραγωνικός πήχυς εάν το πρόσωπον τούτων βλέπη εις πλαγίαν οδόν.

Άρθρ. 2
Εις τον υπολογισμόν της τιμής θέλει καταλογίζεσθαι όχι μόνον το εμβαδόν του δι' οικοδομήν τόπου, αλλά και το των παρακειμένων αυτώ χώρων, δημοσίων πλατειών και οδών κατά το ήμισυ αυτών πλάτος και κατά την προαναφερθείσαν τιμήν.
Εάν η παρακειμένη δημοσία πλατεία δεν ήναι ορθογώνιος, το εμβαδόν απάσης της πλατείας θέλει διαμερίζεσθαι μεταξύ όλων των παρακειμένων τόπων, αναλόγως με το μήκος του προσώπου της επ' αυτών οικοδομής και θέλει συμπεριλαμβάνεσθαι εις τον υπολογισμόν της τιμής.

Άρθρ. 3
Το αυτό μέτρον θέλει ληφθή ως βάσις του προσδιορισμού των δοθησομένων αποζημιώσεων δι' εκείνα τα γήπεδα, τα οποία θέλουν παραχωρηθή από τους εν Πειραιεί ιδιοκτήτας είτε δια δημοσίους πλατείας και οδούς, είτε δι' οικοδομήν δημοσίων καταστημάτων.
Η αποζημίωσις πληρώνεται δια μεν τα πρώτα από τους παρακειμένους κτήτορας, δια δε τα δεύτερα από τας νεοσυστηθησομένας κοινότητας∙ εάν δε ταύτα χρησιμεύσωσι δια καταστήματα της Κυβερνήσεως, από την Κυβέρνησιν. Αύτη όμως επιφυλάττεται να αποζημιώνη και δια γηπέδων και γαιών.
Πας τοιούτος ιδιώτης θέλει λαμβάνει κατ' αίτησίν του αντί της προμνημονευθείσης τιμής οικοδομής τόπον 600 τετραγωνικών πηχών από τα δημόσια ή τα μοναστηριακά γήπεδα, εάν δεν τον έμεινε πλέον εις το ιδιωτικόν αυτού κτήμα οικοδομής τόπος τοιούτου μεγάθους.

Άρθρ. 4
Καθ' όλας ταύτας τας περιστάσεις η πληρωμή της τιμής των δι' οικοδομής τόπων θέλει γίνεσθαι εις τέσσαρας προθεσμίας.
Το πρώτον τεταρτημόριον θέλει πληρώνεσθαι τρεις ημέρας μετ' εκείνην καθ' ην ο αγοραστής αναγνωρισθή, κατά το άρθρον ΙΙ της από 2 (14) Δεκεμβρίου αποφάσεως.
Το δεύτερον τεταρτημόριον μετά τρεις μήνας, και ούτως εφεξής μέχρι της διαλύσεως του χρέους.

Άρθρ. 5
Όλαι αι αρχαιότητες, όσαι ήθελον ανευρεθή είτε επί, είτε υπό της επιφανείας των παρά της Κυβερνήσεως παραχωρηθησομένων τόπων, μένουσι πλήρης ιδιοκτησίας αυτής.

Άρθρ. 6
Οι αποκτήσαντες τόπους θέλουν συμμορφωθή κατά την κατασκευήν των οίκων των με τους δια της από 2 (14) Δεκεμβρίου Π. Ε. Ημετέρας αποφάσεως προδιαγραμμένους ορισμούς. Η εξάμηνος προθεσμία άρχεται αφ ης ημέρας το δικαίωμα της ιδιοκτησίας μεταβή εις τον αγοραστήν.
Παράτασις της προθεσμίας ταύτης θέλει αναλόγως δίδεται μόνον τότε όταν η αναβολή της οικοδομής ηκολούθησεν άνευ ενοχής του ιδιοκτήτου.

Άρθρ. 7
Η διανομή των δι' οικοδομήν τόπων θέλει γίνεσθαι κατά τους ορισμούς της από 2 (14) Δεκεμβρίου αποφάσεως από την Δημοτικήν Αρχήν άμα συστηθή αύτη∙ αλλά η επ' αυτών ιδιοκτησία θέλει επιδίδεσθαι κατά τα εν τη αυτή αποφάσει ενδιαλαμβανόμενα παρά μιάς επιτροπής.

Άρθρ. 8
Το δεξιόν μέρος της νέας πόλεως Πειραιώς διαφυλάττεται δια τους Χίους μόνον επί τη υποθέσει του εγκαίρου σχηματισμού του δήμου αυτών και μόνον δια τα έτη 1835, 36, 37. Παρελθόντος του χρόνου πας τις έχει το δικαίωμα να αποκτήση τόπον δι' οικοδομήν επί της δεξιάς πλευράς του Πειραιώς.
Ακολούθως θέλομεν προσδιορίσει τας συμφωνίας καθ' ας θα παραχωρώνται κατά τα έτη 1836 και 1837, εις τους Χίους, μετά δε την εποχήν ταύτην και εις άπαντας, οι δι' οικοδομήν τόποι.

Άρθρ. 9
Οι προσδιορισμοί του παρόντος διατάγματος έχουσι πλήρη ισχύν και ως προς τους δι' οικοδομήν τόπους, οι οποίοι θέλουν παραχωρείσθαι κατά τας διατάξεις του από 2 (14) Δεκεμβρίου Π. Ε. διατάγματος επί της προς αριστεράν από της εισόδου πλευράς του Πειραιώς και θέλουν θεωρείσθαι ως κατά λέξιν εμπεριεχομένους εις το μνημονευθέν διάταγμα.

Άρθρ. 10
Το παρόν διάταγμα να κοινοποιηθή δια της εφημερίδος της Κυβερνήσεως, και εκτός τούτου να γνωστοποιηθή ιδιαιτέρως εις όλους τους δήμους της Αττικής.
Διατάτετται η επί των Εσωτερικών Γραμματεία την δημοσίευσιν και την εκ συμφώνου μετά της επί των Οικονομικών εκτέλεσιν αυτού.
Εν Ναυπλίω, την 24 Ιανουαρίου (5 Φεβρ.) 1835

Εν ονόματι του Βασιλέως
Η Αντιβασιλεία


Στοιχεία Δημιουργίας
Εθνικό Τυπογραφείο
27-02-1835
Ναύπλιο
Θεματική Ενότητα
Διάταγμα παραχώρησης οικοπέδων στον Πειραιά στους Χίους, 1835
482

Τόποι μετακινήσεων προσφύγων

Τόπος Προέλευσης: Χίος
Τόπος Εγκατάστασης: Πειραιάς