Ψήφισμα του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια για την παραχώρηση γης σε Κρητικούς πρόσφυγες που είχαν μετάσχει στον Αγώνα, 1831

Εγκύκλιος της επί των συνοικισμών των Χίων Επιτροπής προς τις κατά τόπους επιτροπές Χίων, 1836
6th August 2019
1821-1833

Ψήφισμα του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια για την παραχώρηση γης σε Κρητικούς πρόσφυγες που είχαν μετάσχει στον Αγώνα, 1831

Ψήφισμα της 13ης Μαρτίου 1831 του Κυβερνήτη Ιωάννη Καποδίστρια, με το οποίο καθορίζονται αναλυτικά οι όροι και οι προϋποθέσεις για την παραχώρηση γης σε Κρητικούς πρόσφυγες που είχαν μετάσχει στον Αγώνα. Η φροντίδα οφείλεται στην αναγνώριση της προσφοράς των αγωνιστών της Κρήτης και στη διάθεση αποκατάστασής τους στην Ελλάδα. Για το μέγεθος του κλήρου και τη χρηματική συνδρομή προς τους δικαιούχους συνυπολογίζονται κριτήρια που αφορούν τη στρατιωτική ιδιότητα και το βαθμό του δικαιούχου, την οικογενειακή κατάσταση, την κοινωνική και οικονομική του θέση. Τα απαιτούμενα χρήματα προβλεπόταν να εξασφαλισθούν μέσω αναγκαστικής εισφοράς των πολιτών, διότι το Εθνικό Ταμείο αδυνατούσε να αναλάβει το κόστος. Το συντονισμό αναλαμβάνει ειδική επιτροπή που διορίζεται επί τούτου για το έργο αυτό. Βούληση της Ελληνικής Πολιτείας είναι οι Κρητικοί πρόσφυγες να εγκατασταθούν στην Πελοπόννησο ή στη Στερεά Ελλάδα, να μετακινηθούν δε από τα νησιά του Αιγαίου, στα οποία πρόσκαιρα κάποιοι από αυτούς διαμένουν, σε μία προσπάθεια να απαλυνθούν προβλήματα που δημιούργησε η εκεί συμβίωση με τους ντόπιους. Η στενή παρακολούθηση της εξέλιξης του έργου αυτού, καθώς και η απαγόρευση εκποίησης του κλήρου μέχρι την οριστική επίλυση του ζητήματος των εθνικών κτημάτων, καταδεικνύει το ενδιαφέρον της κυβέρνησης αλλά και τη δυσκολία του εγχειρήματος.

Αρ. 3382
Ψήφισμα ΚΔ

Ελληνική Πολιτεία

Ο Κυβερνήτης της Ελλάδος

Θεωρούντες ότι το έθνος χρεωστεί να προμηθεύση εις τους Έλληνας, όσοι πολεμούντες υπέρ των δικαίων του έχασαν τας εστίας των, τα δυνατά μέσα δια να εμπορέσουν ν’ αποκατασταθώσιν εις το νέον Κράτος·
Θεωρούντες ότι μέγα μέρος Κρητών ευρίσκεται εις την κατηγορίαν ταύτην·
Θεωρούντες ότι η φιλάνθρωπος και γενναία υποδοχή αυτών εκ μέρους των κατοίκων διαφόρων επαρχιών αποδεικνύει πόσον είναι διατεθειμένον το έθνος να τους βοηθήση·
Λαβόντες υπ’ όψιν την υπ’ αρ. 1.198 αναφοράν της επί των Ναυτικών Γραμματείας, ούσης επιφορτισμένης τα περί της μεταβάσεως των Κρητών εις την Ελλάδα·
Ακούσαντες και την γνώμην της Γερουσίας,

Ψηφίζομεν

Α. Οι προσφυγούντες εις την Ελλάδα Κρήτες θέλουν διαμερισθή παρά της Κυβερνήσεως εις τας διαφόρους επαρχίας, όπου ήθελε κριθή εύλογον ν’ αποκατασταθώσιν.
Β. Επ’ αυτώ τούτω θέλει προσδιορισθή δι’ εκάστην οικογένειαν εθνική γη κατά τας επομένας αναλογίας.
Εις οικογένειαν γεωργού και τεχνίτου, στρέμματα 15· εάν δε της τοιαύτης οικογενείας ο αρχηγός δεν υπάρχη και υπάρχουν η χήρα και τα ορφανά, προσδιορίζονται δι’ αυτά στρέμματα είκοσι.
Εις οικογένειαν στρατιωτικού: αν ήναι χιλίαρχος, ή και ανωτέρου βαθμού, στρέμματα 25 έως 100 κατά τον αριθμόν των μελών της οικογενείας· αν δε κατωτέρου βαθμού, στρέμματα 20· εάν δε ο αρχηγός της τοιαύτης οικογενείας δεν υπάρχη, και υπάρχουν η χήρα και τα ορφανά, προσδιορίζεται ως εξής:
Εις οικογένειαν χιλιάρχου, ή και ανωτέρου βαθμού, στρέμματα 50, κατωτέρου, στρέμματα 25· εις πατέρας οικογενειών ιερείς ή χήρας ιερέων με ορφανά, στρέμματα 20, εκτός των μοναζόντων, ή χηρευόντων ιερέων, οίτινες θέλουν εύρει πόρον ζωής εις τα μοναστήρια.
Εις οικογένειαν προκρίτου, στρέμματα 60, και εάν απέθανεν ο αρχηγός της επί της διαρκείας του αγώνος, στρέμματα ογδοήκοντα.
Γ. Εις εκάστην οικογένειαν θέλουν χορηγηθή προσέτι Φοίνικες οκτώ εις κάθε στρέμμα γης, ώστε να δυνηθή δι’ αυτών να κτίση κατοικίαν και να προμηθευθή τ’ αναγκαία εις καλλιέργειαν της χορηγηθησομένης εις αυτήν γης.
Δ. Δια να εξοικονομηθούν τα προς τούτο απαιτούμενα χρήματα, επειδή το Εθνικόν Ταμείον δεν δύναται να επαρκέση κατά το παρόν εις την τοιαύτην δαπάνην, προσκαλείται έκαστος των πολιτών να συνεισφέρη επί τούτου ανά τεσσαράκοντα λεπτά· μένει δε εις την καλήν προαίρεσιν εκάστου να προσφέρη και πλειότερον κατά την θέσιν και κατάστασίν του.
Ε. Οι κατά την Επικράτειαν Έκτακτοι Επίτροποι, Διοικηταί και Τοποτηρηταί θέλουν προσκληθή δι’ εγκυκλίου να συνάξουν την εκούσιον ταύτην προσφοράν.
ΣΤ. Συνίσταται τριμελής Επιτροπή, συγκειμένη παρά των Γερουσιαστών Κυρίων Δ. Καμπάνη και Α. Λοιδωρίκη, και του επί των Ναυτικών Γραμματέως, ήτις έχουσα συμβούλους και τους Κυρίους Ν. Ρενιέρην και Β. Χάλην, οφείλει να φροντίση:
1. Δια να μεταβώσιν οι κατά τας Νήσους του Αιγαίου Πελάγους Κρήτες δια του καταλληλοτέρου και οικονομικωτέρου τρόπου εις την Πελοπόννησον και την Στερεάν Ελλάδα.
2. Να διαμερισθώσιν εις τας διαφόρους Επαρχίας του Κράτους, όπου ήθελε κριθή συμφερώτερον και δι’ αυτούς και δια τους κατοίκους· αλλ’ όσον το δυνατόν να εκπληρωθώσιν αι ευχαί των Κρητών ως προς τον τόπον της κατοικήσεώς των.
3. Να συναχθή από τας Επαρχίας δια των Εκτάκτων Επιτρόπων, Διοικητών και Τοποτηρητών η ανωτέρω προσφορά, και να εισαχθή εις το ταμείον της· περί δε της χρήσεως των εξ αυτής χρημἀτων θέλει δώσει λόγον εις το Λογιστικόν και Ελεγκτικόν Συμβούλιον, δημοσιεύουσα εν δέοντι και δια του τύπου τον λογαριασμόν της.
4. Να δοθή η χρηματική βοήθεια εις εκάστην οικογένειαν αμ’ αφού αποκατασταθή εις τον τόπον, οπού να προσδιορισθή η κατοικία της.
5. Να δίδη λόγον των πράξεών της εις την Κυβέρνησιν ανά δεκαπέντε ημέρας, δια να λαμβάνη τας αναγκαίουσας διαταγάς.
Ζ. Η προσδιορισθησομένη εις τους Κρήτας γη προς αποκατάστασιν αυτών δεν συγχωρείται να εκποιηθή πριν ή ληφθώσι μέτρα περί της μελετωμένης γενικής διανομής της εθνικής γης.
Η. Ο Γραμματεύς της Επικρατείας να ενεργήση το παρόν Ψήφισμα.
Εν Ναυπλίω, τη 13 Μαρτίου 1831
Ο Κυβερνήτης Ι. Α. Κ. Καποδίστριας
Ο Γραμματεύς της Επικρατείας
Ν. Σπηλιάδης


Στοιχεία Δημιουργίας
1831-03-25 (Ιουλιανό)
Ναύπλιο
Θεματική Ενότητα
128

Τόποι μετακινήσεων προσφύγων