Υπόμνημα των προκρίτων της Σύρου προς τον έπαρχο της περιοχής τους Αλέξανδρο Αξιώτη, 1824

1821-1833

Υπόμνημα των προκρίτων της Σύρου προς τον έπαρχο της περιοχής τους Αλέξανδρο Αξιώτη, 1824

Έγγραφο των προκρίτων της Σύρου προς τον έπαρχο της περιοχής τους Αλέξανδρο Αξιώτη με το οποίο διεκτραγωδούν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι του νησιού από την έλευση πολυάριθμων προσφύγων με πλοιάρια σε προστατευμένους κόλπους στις νότιες ακτές του νησιού. Καταγγέλλουν ότι έχουν παρατηρηθεί κλοπές σε σπίτια, αγροτικά προϊόντα, ζώα και μελίσσια και δηλώνουν ότι ζήτησαν από τους κατοίκους να αποσυρθούν πρόσκαιρα από την περιοχή για να αποφευχθούν τυχόν συγκρούσεις με τους πρόσφυγες. Επισημαίνουν ότι έχουν υποδεχθεί και συνδράμει και άλλους χριστιανούς που κατέφυγαν εξ ανάγκης στη Σύρο. Παρότι δεν δηλώνεται ο τόπος προέλευσης των νεοαφιχθέντων προσφύγων βάσιμα πιθανολογείται ότι πρόκειται για Ψαριανούς καθώς το έγγραφο συντάχθηκε στις 10 Ιουλίου 1824, λίγες μέρες δηλαδή μετά την πτώση των Ψαρών στις δυνάμεις των Οθωμανών (22 Ιουνίου). Αξίζει να παρατηρηθεί ότι το έγγραφο, παρότι απευθύνεται στον εκπρόσωπο της ελληνικής διοίκησης, δεν φέρει στοιχεία αναγνώρισης της κυριαρχίας της στο νησί. Ακόμη και για την αναφορά στην καταβολή τμήματος της δεκάτης επί της αγροτικής παραγωγής επιλέγεται μία διατύπωση που παρακάμπτει την αποδοχή του δικαιώματος της διοίκησης στη φορολογία· δηλώνεται απλώς ότι κατέβαλλαν μέρος της δεκάτης όπως τους ζητήθηκε από απεσταλμένους της Βουλής. Η στάση αυτή των εκπροσώπων της κοινότητας της Σύρου σχετίζεται προφανώς με την αντίδραση των Καθολικών του νησιού στη φορολόγηση και την απαίτησή τους στην υπαγωγή σε ειδικό καθεστώς.

Προς τον κυρ. Έπαρχον κυρ. Αλέξανδρο Αξιώτη
Γνωστή σας είναι η καλή προαίρεσις των ενκατοίκων της αυτής νήσου Σύρας εις το να συντρέξουνε και βοηθήσουνε τους εδώ συντρέχοντας αναγκεμένους Χριστιανούς από διάφορες επαρχίες και μερικά εις αυτές τις ημέρες δεν ελλείψαμε περιπλέον να δώσωμεν μέρος του δεκάτου της οφετεινής χρονιάς, καθώς οι επισταλμένοι επίτροποι της Βουλής μας επροβάλανε.
Απορούμε λοιπόν Κύριε και κατά πολλά στεναχωρεβόμεστεν εις το να βλέπωμεν την σήμερον τους δυστυχείς μας συμπατριώτες, αντίς να λάβουνε εφικαρίστησιν εις τες μιστοτροφίες τους, όλο το εναντίον βλέπομεν να είναι κατατρεγμένοι και περίσσια ζημιωμένοι απέ τους ίδιους τους ευεριετισμένους.
Εκτές σας είχαμεν ομιλήσει προσωπικώς δια κάποια ζωντανά όπου επήρανε των φτωχών μας χωριανών. Εκτές βράδυ και σήμερον εβεβαιωθήκαμεν ότι οι όμοιοι άνθρωποι του καραβιού και άλλων καϊκιών, που είναι αραμένα σότο βέντον [: (ιταλ. sottovento) υπήνεμα], εις περιγιάλι ονόματι Φοίνικα και Ντελλαγκράτζια, εσπάσανε μερικά σπίτια και επήραν και ολίγα μόμπιλε : (ιταλ. mobile) κινητά πράγματα] όπου ήτονε εις αυτά και ότι οι όμοιοι εκάπιανε πολλά μελίσσια, εσηκώσανε πάρα πολλές εντράτες [: (βενετ. intrada) σοδειά], απέ κήπους και χωράφια και κυνηγώντας και φοβερίζοντας τους όμοιους νοικοκυραίους των αυτών σπιτιών και υποστατικών. Όθεν αφήνωμεν την ευγένειάν σας να κρίνετε αν είναι δίκαια τέτοια έργατα, περικαλώντας σας εις τον όμοιον καιρόν να έχετε έλεος προς τους βλαμμένους και ζημιωμένους εγκατοίκους. Εμείς εστείλαμε και επασκίσαμε να τραβηκτούνε απέ εκείνα τα μέρη οι χωριανοί μας, παρακινώντας τους να έχουν υπομονή, όμως καθώς βλέπομεν οι άνωθεν καραβιώται, φοβιζάμενοι μην τύχει και ακλουθήσει τι το παράδοξο, δι’ αυτό σας ξαναπερικαλούμεν εν καρδίας και ελπίζοντας ότι θέλετε επιτηδείως βάλλει τις αναγκαίες διόρθωσες, με κάθε σέβας μένομε.
Οι πρόκριτοι της Σύρας εις πρόσωπον όλης της Κοινότητος
Σύρα 10 Γιουλίου 1824

• 1821-1833
• Σχέσεις γηγενών-προσφύγων