Μέτρα ανακούφισης των προσφύγων, 1923

Κινηματογραφημένο υλικό που απεικονίζει Σέρβους πρόσφυγες σε έργα στη Θεσσαλονίκη

6th August 2019

1923-1939

Μέτρα ανακούφισης των προσφύγων, 1923

Ασπρόμαυρο βίντεο χωρίς ήχο με συνοδευτικές επεξηγηματικές καρτέλες της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού. Στο βίντεο αποτυπώνεται η διαδικασία άφιξης, αρωγής και εγκατάστασης -προσωρινής και μονιμότερης- των προσφύγων. Πιο συγκεκριμένα, τα πρώτα πλάνα δείχνουν την έξοδο από την Ανατολική Θράκη και την άφιξη των προσφύγων στα ελληνικά λιμάνια. Η αποβίβαση των προσφύγων με τις λιγοστές αποσκευές τους από τη μία και τα καραβάνια που φτάνουν οδικώς από την Ανατολική Θράκη στην Ελλάδα από την άλλη, αποτυπώνουν το δύσκολο ταξίδι της προσφυγιάς. Δυστυχώς τα πλάνα είναι σχετικά μακρινά και δεν διακρίνονται τα πρόσωπα και τα συναισθήματα των ανθρώπων. Ακολουθούν σκηνές από τη διανομή φαγητού σε υπαίθριο χώρο και πρόχειρους καταυλισμούς όπου διέμενε μεγάλος αριθμός προσφύγων. Οι σκηνές αναδεικνύουν τα μέτρα έκτακτης ανάγκης που λήφθηκαν από την ελληνική κυβέρνηση και τις φιλανθρωπικές οργανώσεις για την αρωγή των προσφύγων το πρώτο διάστημα μετά την άφιξη τους στην Ελλάδα και τις τεράστιες ανάγκες που είχαν δημιουργηθεί.

Στη συνέχεια του βίντεο προβάλλονται πλάνα από πρόχειρο καταυλισμό με σκηνές της αγγλικής οργάνωσης War Relief Fund στις παρυφές της πόλης της Αθήνας, έναν από τους δεκάδες που δημιουργήθηκαν τους πρώτους μήνες μετά την άφιξη των προσφύγων και σε αρκετές περιπτώσεις διατηρήθηκαν για μεγάλο διάστημα. Το βίντεο με ένα τρόπο ακολουθεί τις χρονικότητες της προσφυγικής εγκατάστασης και μετά τον καταυλισμό των σκηνών προβάλλει τη κατασκευή των ξύλινων οικίσκων του συνοικισμού Κουντουριώτη που χτίστηκε με δωρεά των Ελλήνων της Αμερικής και πήρε το όνομα του από τον ναύαρχο Παύλο Κουντουριώτη, ο οποίος ασχολήθηκε με την αρωγή των προσφύγων.

Τέλος, στο τελευταίο μέρος του βίντεο αποτυπώνονται τα έργα και η σταδιακή οικοδόμηση με τούβλα των σπιτιών του προσφυγικού οικισμού που ξεκίνησε να κατασκευάζεται το Νοέμβριο του 1922 πίσω από το Εμπειρίκειον Άσυλον στην Αθήνα.