Άρθρο εναντίον της δημιουργίας συνοικισμού Θρακών, Σέρβων και Βουλγάρων προσφύγων, εφ. Αιών, 10/8/1846

Άρθρο σχετικά με την άφιξη ανήλικων προσφύγων της Κύπρου, εφ. Το Βήμα, 11/9/1974
6th August 2019
Άρθρο σχετικά με το ζήτημα της Βορείου Ηπείρου, εφ. Νεολόγος Πατρών, 15/6/1945
6th August 2019
1834-1912

Άρθρο εναντίον της δημιουργίας συνοικισμού Θρακών, Σέρβων και Βουλγάρων προσφύγων, εφ. Αιών, 10/8/1846

Η εγκατάσταση των προσφύγων που ήρθαν στις απελευθερωμένες περιοχές μετά το 1821 υπό το φόβο διώξεων ή κυνηγημένοι για την επαναστατική τους δράση και τη συνδρομή τους στον Αγώνα, συχνά επιχειρήθηκε να επιλυθεί εκ μέρους του νεοσύστατου κράτους με τη δημιουργία νέων συνοικισμών. Στους συνοικισμούς θα συγκεντρώνονταν τα μέλη διακριτών εθνοτοπικών ομάδων, στις οποίες θα παραχωρούνταν κρατικές γαίες σε προεπιλεγμένες περιοχές της επικράτειας. Τα σχέδια ίδρυσης τέτοιων συνοικισμών σε πολύ λίγες περιπτώσεις ευοδώθηκαν στη διάρκεια του 19ου αιώνα, ενώ ο Τύπος ασκούσε συχνά οξεία κριτική στο κράτος επικαλούμενος την προνομιακή μεταχείριση των επήλυδων σε βάρος των γηγενών πληθυσμών σε μία εποχή καχεκτικής οικονομικής ανάπτυξης. Στο απόσπασμα του κειμένου με τίτλο «Η Εταιρία», που δημοσιεύτηκε σε δύο συνέχειες στις 10 και 14 Αυγούστου 1846 στην εφημερίδα "Αιών", κατακρίνεται το σχέδιο δημιουργίας συνοικισμού για την αποκατάσταση Σέρβων, Βουλγάρων και Θρακών αγωνιστών, που κατοικούσαν διάσπαρτοι στο ελληνικό κράτος. Η κριτική του αρθρογράφου, ο οποίος αμφισβητεί το μέγεθος και τη συνοχή της συγκεκριμένης ομάδας και υποστηρίζει ότι τα μέλη της έχουν ήδη «προικοδοτηθεί» από το κράτος, εστιάζει στην αποτυχία του μοντέλου του συνοικισμού ακόμα και στην περίπτωση ομάδων που κατά την αντίληψή του ήταν πιο συνεκτικές.

Στο τελευταίο μέρος του άρθρου παρατίθενται και τα 3 πρώτα από τα 34 άρθρα του κανονισμού του συνοικισμού, όπως δημοσιεύτηκε με το Βασιλικό Διάταγμα της 23ης Σεπτεμβρίου 1845 (ΦΕΚ αρ. 20, 30/7/1846). Αξίζει να υπογραμμιστεί ότι ο χαρακτηρισμός «τρεις Ελληνικάς φυλάς» που αναφέρεται στον κανονισμό μάλλον επιβεβαιώνει την ύπαρξη πολιτισμικών ή άλλων διαφορών μεταξύ αυτών που κατάγονταν από τη Θράκη, τη Βουλγαρία και τη Σερβία, παρά την αποκτηθείσα από όλους ελληνική ιθαγένεια και το αίτημά τους για την αποκατάστασή τους σε κοινό συνοικισμό.

[...] Τέταρτον, ποιοι αυτοί οι Θράκες, αυτοί οι πολυάριθμοι Βούλγαροι, αυτοί οι δια των δακτύλων μετρούμενοι Σέρβοι αγωνισταί, οίτινες και θέλουσι και δύνανται να σχηματίσωσι συνοικισμόν οποιονδήποτε, μ’ όσα αν παρεχώρει η Κυβέρνησις επαρκή μέσα, εν ώ αποκατέστησαν άπαντες από δεκαετίας ήδη, οι μεν εις τας επαρχίας της Πελοποννήσου, οι δε εις της Στερεάς τας διαφόρους χώρας, προικοδοτηθέντες; Εάν αδύνατος κατέστη ο αποικισμός των μεταναστών Σαμίων, ει και συσσωματωμένων• εάν δεν απετελέσθη εισέτι εν τη Ερετρία της Ευβοίας ο συνοικισμός των Ψαριανών, ει και συσσωματωμένων• εάν οι εκ Μεσσήνης της Νεαπόλεως αποικίσαντες εις Ηλείαν υπό τον Ιερέα Νέστορα ομογενείς εβιάσθησαν να απέλθωσιν εις τα οπίσω, και μ’ όσα αληθώς μέσα μεγάλα κατέθεσεν υπέρ αυτών η Κυβένησις• εάν και της Μινώας και της Μήλου οι συνοικισμοί, μ’ όλας τας γενομένας από του αοιδίμου Κυβερνήτου σημαντικάς εθνικάς θυσίας, κινδυνεύωσι να διαλυθώσιν, ως δεν ηυδοκίμησε παντάπασι και ο της Νέας Κρήτης εν τη Μεθώνη• ποίοι και αυτών των φρενοκομείων άνθρωποι να παραδεχθώσι δύνανται ουδ’ ως πιθανήν καν την φαινομένην εν τω Κανονισμώ του Χρηστίδου κεντρικήν ιδεάν; ποιος βλαξ πλέον τολμά να είπη, και πολλώ μάλλον να πιστεύση, ως δυνατόν τον συνοικισμόν των ευαρίθμων και τήδε κακείσε διεσκορπισμένων, των οπωσδήποτε εγκατεστημένων καθ’ όλην την Ελλάδα αγωνιστών Θρακοβουλγάρων και Σέρβων;
[..]


Είδος Τεκμηρίου: Δημοσιεύματα στον Τύπο
Στοιχεία Δημιουργίας
Εφημερίδα Αιών
Εφημερίδα Αιών
1846-08-22 (Ιουλιανό)
Αθήνα
Θεματική Ενότητα
"Η Εταιρία"
1021

Τόποι μετακινήσεων προσφύγων

Τόπος Προέλευσης: Θράκη, Βουλγαρία, Σερβία