Άρθρο σχετικά με κινητοποιήσεις υπέρ της κατοχύρωσης του δικαιώματος ψήφου σε γυναίκες, περ. Ο Αγώνας της Γυναίκας, τχ. 65, 15/31-3-1928

1923-1939

Άρθρο σχετικά με κινητοποιήσεις υπέρ της κατοχύρωσης του δικαιώματος ψήφου σε γυναίκες, περ. Ο Αγώνας της Γυναίκας, τχ. 65, 15/31-3-1928

Ένα από τα αιτήματα αιχμής του φεμινιστικού κινήματος στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου υπήρξε και η θεσμοθέτηση του δικαιώματος της ψήφου των γυναικών. Το αίτημα αυτό το διεκδίκησε, μεταξύ άλλων φορέων, και ο Σύνδεσμος για τα Δικαιώματα της Γυναίκας, που ιδρύθηκε το 1920 από τη μουσικό Αύρα Θεοδωροπούλου. Το 1928 ο Σύνδεσμος, σε συνεργασία με το Εθνικό Συμβούλιο Ελληνίδων και άλλες γυναικείες οργανώσεις, πραγματοποίησε μία μεγάλη ανοιχτή συγκέντρωση για τη διεκδίκηση της νομικής κατοχύρωσης της γυναικείας ψήφου. Στη συγκέντρωση αυτή συμμετείχαν και αρκετές προσφυγικές οργανώσεις που υποστήριζαν το αίτημα για ίσα πολιτικά δικαιώματα ανδρών και γυναικών. Τα σωματεία αυτά ήταν: η Εθνική Στέγη, ο Παμμικρασιατικός Σύλλογος Γυναικών, η Χριστιανική Αδελφότης Κυριών Ν. Ιωνίας «Ο Ευαγγελισμός», ο Ανεξάρτητος Προσφυγικός Δημοκρατικός Σύλλογος Συνοικισμού Βύρωνος, η Προσφυγική Ένωσις Ελληνίδων Βύρωνος, ο Γυναικείος Εκπαιδευτικός και Φιλόπτωχος Σύλλογος Νέας Φιλαδελφείας-Ποδονίφτη, η Ένωσις Ποντίων Κοκκινιάς, το συσσίτιο ο «Προσφυγικός Φοίνιξ» Θεσσαλονίκης και η Παμπροσφυγική Οργάνωσις Δικαιούχων Ανταλλαξίμων. Στην εκδήλωση συμμετοχή δήλωσαν επίσης οι υπάλληλοι της Επιτροπής Αποκαταστάσεως Προσφύγων. Η παρουσία τους αποτελεί μία ένδειξη των αλλαγών που επέφερε η μαζική είσοδος των γυναικών προσφύγων στη μισθωτή εργασία, αλλά και γενικότερα στη δημόσια σφαίρα, στην εξέλιξη της θέσης των γυναικών στην Ελλάδα.
Στο περιοδικό "Ο Αγώνας της Γυναίκας" που εξέδιδε ο Σύνδεσμος διαβάζουμε αναλυτική αναφορά για την εν λόγω συγκέντρωση. Σε αυτήν παρατίθεται ολόκληρη η εναρκτήρια ομιλία της προέδρου του Συνδέσμου Αύρας Θεοδωροπούλου, καθώς και αποσπάσματα από τις ομιλίες εκπροσώπων μαζικών φορέων και οργανώσεων που συμμετείχαν σε αυτήν.

Η πρώτη δημόσια συγκέντρωση για τη γυναικεία ψήφο
Στις 18 του Μάρτη, Κυριακή, 11 π.μ. στο θέατρο «Απόλλων» έγινε η μεγάλη δημόσια συγκέντρωση που είχαμε αναγγείλει από καιρό και που την οργάνωσε ο Σύνδεσμός μας με τη σύμπραξη του Εθνικού Συμβουλίου Ελληνίδων και άλλων 58 οργανώσεων γυναικείων και μικτών από τις οποίες οι πέντε είναι οι μεγάλες ομοσπονδίες, δηλ. η Συνομοσπονδία των Δημοσίων Υπαλλήλων, η Συνομοσπονδία των Εργατών της Ελλάδος, η Διδασκαλική Ομοσπονδία, η Ομοσπονδία των ιδιωτικών Υπαλλήλων και η Παμπροσφυγική Οργάνωσις Αμύνης Δικαιούχων Ανταλλαξίμων (Π.Ο.Α.Δ.Α.).
Πολύ πριν από την ωρισμένη ώρα το θέατρο ήταν ασφυκτικά γεμάτο, τόσο που πλήθος κόσμου έφευγε μη βρίσκοντας θέση.
Στις 11 ακριβώς συγκεντρώθηκαν απάνω στη σκηνή η Εκτελεστική Επιτροπή του Σ. Δ. Γ. καθώς και μέλη του Γεν. Συμβουλίου, η κ. Ρ. Γεωργαντά, πρόεδρος του Εθνικού Συμβουλίου Ελληνίδων, ο κ. Απ. Δοξιάδης, πρόεδρος του Πατριωτικού Ιδρύματος καθώς και αντιπρόσωποι διαφόρων οργανώσεων.
Στις 11 και 15΄ η πρόεδρος του Σ.Δ.Γ. κ. Αύρα Θεοδωροπούλου κήρυξε την έναρξιν της συνεδριάσεως και εξήγησε με την ακόλουθη εισηγητική ομιλία το σκοπό της συγκέντρωσης.

Η εισηγητική ομιλία της κ. Αύρας Θεοδωροπούλου
Η σημερινή συγκέντρωση αποτελεί σημαντικό σταθμό στην κοινωνική εξέλιξη του τόπου μας, γιατί πρώτη φορά παρουσιάζεται σε δημόσιο χώρο μια τόση έντονη και συνολική έκφραση της θέλησης μεγάλων οργανωμένων ομάδων του Ελληνικού λαού και των δύο φύλων για την πολιτική χειραφέτηση της γυναίκας
Ο Σύνδεσμος για τα δικαιώματα της γυναίκας από την αρχή που ιδρύθηκε το 1920, έθεσε ως κύριο σκοπό του την εξίσωση των δύο φύλων και αποτέλεσμα των προσπαθειών του μαζί με την πολύτιμη ενίσχυση του Εθνικού Συμβουλίου Ελληνίδων και αρκετών άλλων γυναικείων Σωματείων ήταν πρώτον, η καθιέρωση μέσα στο νέο Σύνταγμα της αρχής σύμφωνα με την οποία μπορούν να χορηγηθούν δια νόμου πολιτικά δικαιώματα στην Ελληνίδα και δεύτερον η τροποποίησις του Δημοτικού Νόμου που δημοσιεύτηκε στην Εφ. της Κυβερνήσεως τον Αύγουστο του 1925, που ορίζει στο άρθρο 75 ότι:
«Δια διατάγματος δύναται να παραχωρηθή από του 1927 και εφεξής δικαίωμα ψήφου κατά τας δημοτικάς εκλογάς εις τας γυναίκας αίτινες συνεπλήρωσαν το 30 έτος της ηλικίας των, και γνωρίζουσιν ανάγνωσιν και γραφήν».
Δυστυχώς όμως ως τώρα δεν έγινε καμμία πρόταση νόμου στη Βουλή για τη χορήγηση των πολιτικών δικαιωμάτων στη γυναίκα σύμφωνα με το Σύνταγμα, ούτε ο νόμος που υπάρχει ήδη για τη διοίκηση των Δήμων εφαρμόστηκε από καμιά από τις Κυβερνήσεις που ακολούθησαν μετά την ψήφισή του.
Η πιο συνηθισμένη δικαιολογία που μας προβάλλουν πάντα σε κάθε μας διαμαρτυρία για την αδικία αυτή που γίνεται στο φύλο μας είναι ότι οι γυναίκες οι ίδιες δεν το ζητούν.
Ο σκοπός για τον οποίον οργανώθηκε η σημερινή συγκέντρωση είναι για ν’ αποδείξει ότι η Ελληνίδα έχει αποχτήσει πια πλήρη συνείδηση των δικαιωμάτων της και ότι χρειάζεται μονάχα να της δοθή η ευκαιρία για να τα διεκδικήσει.
Ο Σύνδεσμός μας είναι περήφανος που δημιούργησε αυτή την ευκαιρία ν' ακουστή η γυναικεία φωνή από τα τέσσερα άκρα της Ελλάδος, από την ηρωϊκή Κρήτη ως την ολοζώντανη Μακεδονία και τα τραχειά βουνά της Ηπείρου. Και δεν είναι μονάχα η φωνή της γυναίκας που υψώνεται σε μιαν απαίτηση επιταχτική. Μ' αυτήν αρμονικά συντονισμένη είναι η φωνή των αντρών που αγωνίζονται μαζί με τη γυναίκα τον τραχύν αγώνα της ζωής, η φωνή των εργατών, των δασκάλων, των υπαλλήλων, η φωνή των αδελφών μας προσφύγων, που η αντρίκεια τους αξιοπρέπεια δεν ανέχεται πια σκλάβους και ζητή να τοποθετήσει τη γυναίκα πλάι τους συντρόφισσα ισότιμη κι όχι ταπεινή υποταχτικιά.
Τιμή στις γυναίκες της Ελλάδος που κατώρθωσαν ν’ αποτινάξουν το καταθλιπτικό βάρος των προλήψεων και της ρουτίνας και να ζητήσουν μαζί μας τη συμμετοχή τους στη διοίκηση της χώρας. Τιμή στους άντρες που υψώνουν με τη χειρονομία τους αυτή το γόητρο ενός λαού που η πολιτεία επιμένει να τον παρουσιάζει καθυστερημένο μπροστά στη χορεία των άλλων πολιτισμένων λαών.
Για ν’ αποδείξω ότι η χορήγηση των πολιτικών δικαιωμάτων στην Ελληνίδα δε θα είναι μια δωρεά γενναιόψυχη εκ των άνω αλλά θα ικανοποιήσει μια γενικώτατη απαίτηση, θ’ αναφέρω τα σωματεία που έσπευσαν να ταχτούν στο πλευρό μας και να μας ενισχύσουν στον αγώνα μας.

[Ακολουθεί ο κατάλογος των Σωματείων]

• 1923-1939
• Αυτο-οργάνωση προσφύγων
• Πρόσφυγες πολέμου