Δημοσίευση υπομνήματος προσφύγων Καυκάσου, εφ. Μακεδονία, 21/3/1921

Άρθρο σχετικά με την άφιξη ανήλικων προσφύγων της Κύπρου, εφ. Το Βήμα, 11/9/1974
6th August 2019
Άρθρο σχετικά με το ζήτημα της Βορείου Ηπείρου, εφ. Νεολόγος Πατρών, 15/6/1945
6th August 2019
1913-1922

Δημοσίευση υπομνήματος προσφύγων Καυκάσου, εφ. Μακεδονία, 21/3/1921

Μετά την προσάρτηση των Νέων Χωρών στο ελληνικό κράτος θα επιδιωχθεί ο μόνιμος εποικισμός των νέων περιφερειών με ομογενείς πρόσφυγες προκειμένου να αυξηθεί ο πληθυσμός εγκαταλελειμμένων εξαιτίας των συγκρούσεων περιοχών, να αλλάξει η εθνοτική σύνθεσή τους και να εγκατασταθούν αφοσιωμένοι στην Ελλάδα πληθυσμοί κοντά στα σύνορά της. Η Οκτωβριανή Επανάσταση και η εμπλοκή της Ελλάδας στην προσπάθεια των συμμάχων να στηρίξουν τους Λευκούς Ρώσους στον εμφύλιο πόλεμο που διεξήγαγαν εναντίον των Μπολσεβίκων και οι πολιτικές και στρατιωτικές εξελίξεις στη Μικρά Ασία, και ειδικότερα στην περιοχή του Πόντου, θα αναγκάσουν εκατοντάδες χιλιάδες Καυκάσιους και Πόντιους πρόσφυγες να καταφύγουν στην ελληνική επικράτεια. Η βενιζελική κυβέρνηση το 1919 φρόντισε για τη μεταφορά πολλών στην ελληνική επικράτεια και τους εγκατέστησε στην πλειονότητά τους στη Μακεδονία. Παρά το μεγάλο αριθμό των προσφύγων, τις οικονομικές δυσχέρειες και την εμπόλεμη κατάσταση, οι αρχές επιχείρησαν να παράσχουν στέγη, διατροφή, ιατρική φροντίδα και οικονομική βοήθεια στους ομογενείς πρόσφυγες. Ωστόσο, οι κακουχίες που είχαν υποστεί οι πληθυσμοί αυτοί, τα ανεπαρκή μέσα, οι αδυναμίες στην οργάνωση της εγκατάστασης και της παροχής βοήθειας και η ενδημική στη Μακεδονία ελονοσία προκάλεσαν υψηλό ποσοστό θνησιμότητας μεταξύ τους και καθυστερήσεις στην αποκατάστασή τους. Η ανάληψη της εξουσίας από την αντιβενιζελική παράταξη και η συνέχιση των πολεμικών επιχειρήσεων στη Μικρά Ασία διόγκωσαν ακόμη περισσότερο τα προβλήματα στη στέγαση των προσφύγων και στην επίτευξη του στόχου να εξασφαλίσουν αυτάρκεια σε τρόφιμα, μέσω της καλλιέργειας των γαιών που τους παραχωρήθηκαν. Οι προσφυγικοί πληθυσμοί οργανώθηκαν σε συλλόγους για να διεκδικήσουν όσα ήταν απαραίτητα για την επιβίωσή τους, δηλαδή στέγη και κινίνη, ζώα, σπόρους και γεωργικά εργαλεία.

ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΗ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΚΑΥΚΑΣΙΩΝ
ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ

Προς τον κ. Γεν Γραμματέα του Υπουργείου της Γεωργίας οι Σύλλογοι Καυκασίων, δια του προέδρου κ. Δ. Ευθυμιάδου, και Ποντίων δια του προέδρου του κ. Αρ. Αντωνιάδου, απηύθυναν χθες το κατωτέρω έγγραφον:

Ο Σύλλογος των εν Μακεδονία Καυκασίων και ο Σύλλογος «Ελεύθερος Πόντος» εκφράζουσι τας ευχαριστίας των προς την Σεβαστήν Κυβέρνησιν, επί τη αποστολή των ανωτέρων υπαλλήλων του υπουργείου της Γεωργίας όπως μελετήση τα ζητήματα του εποικισμού των Προσφύγων. Όπως δε διευκολύνωμεν το έργον αυτής, υποβάλλομεν υπό την εκτίμησίν της, τας εξής σκέψεις και παρατηρήσεις:
α) Οι μέχρι σήμερον εις διαφόρους συνοικισμούς αποσταλέντες Πρόσφυγες δεν πρέπει να θεωρηθώσι ως εποικισθέντες, διότι εγκατελείφθησαν εις τους Συνοικισμούς άνευ ζώων, άνευ στέγης, άνευ γεωργικών εργαλείων, άνευ σπόρων και άνευ γαιών. Υπό τοιαύτας συνθήκας ήτον αδύνατον να εργασθώσι γεωργικώς. Και είναι μεν αληθές, ότι τινές εξ αυτών κατώρθωσαν, δια των χειρών, να καλιεργήσωσι 4 ή 5 στρέμματα, ταύτα όμως δεν επαρκούσι δια την συντήρησιν της εξαντλημένης οικογενείας των. Δια τούτο αι δοθείσαι προς τας οικογενείας ταύτας ζωάρκειαι πρέπει να θεωρηθώσιν ως περίθαλψις και να χαρακτηρίζεται κατά τον σχετικόν νόμον ως ζωάρκεια, όσα χορηγούνται, αφ’ ης η οικογένεια εφοδιασθή με εν ζώον και με τας αναγκαίας γαίας. Κατά συνέπειαν πρέπει να δοθή εις τας οικογενείας ταύτας νέα ζωάρκεια δια το νέον γεωργικόν έτος. Εάν η Σ. Κυβέρνησις υπολογίση ως ζωαρκείας όσα υπό τοιαύτας συνθήκας έδωκεν αι οικογένειαι θα αποθάνωσιν εκ πείνης, και δεν θα δυνηθώσι να καλλιεργήσωσι κατά το νέον γεωργικόν έτος.
β) Εις τας οικογενείας ταύτας πρέπει να χορηγηθή στέγη, διότι υπό σκηνάς είναι αδύνατον να ανθέξωσιν επί πολλούς μήνας. Εάν είναι δύσκολον να κατασκευασθώσιν όλαι αι οικίαι δι’ εκάστην οικογένειαν, ας κτισθώσιν εις έκαστον συνοικισμόν επί του παρόντος το ήμισυ των οικιών, ίνα στεγασθώσιν ανά δύο οικογένειαι εις μίαν οικίαν, το δε δεύτερον έτος να συμπληρωθώσι και άλλαι οικίαι.
γ) Αν είναι αδύνατον να εφοδιασθώσιν όλαι αι οικογένειαι με ζώα τότε εις έκαστον Συνοικισμόν πρέπει να δοθώσι το 1/3 των αναγκαίων ζώων, ούτως ώστε εντός τριών ετών να συμπληρωθή ο δια ζώων εφοδιασμός όλων. Δια των ζώων τούτων θα εκτελήται συνεταιρική αροτρίωσις κοινής εκτάσεως, ήτις θα κατανεμηθή μεταξύ των οικογενειών του Συνοικισμού προς περαιτέρω καλλιέργιαν.
δ) Να ενεργηθή η διανομή των γαιών και των οικοπέδων, όπως εκάστη οικογένεια, λαμβάνουσα την γαιοκτησίαν της, βελτιώση αυτήν διά δένδρων και άλλων βελτιώσεων.
ε) Η χορηγουμένη ζωάρκεια των δραχμ. 100 διά μίαν τριμηνίαν, καθώς και τα χορηγούμενα προς αγοράν σπόρων χρήματα είναι ανεπαρκή, λόγω της ακρίβειας της ζωής και της υπερτιμήσεως των σπόρων. Δια την αγοράν σπόρων ο Εποικισμός εχορήγησε κατά τον μήνα τούτον, κατόπιν αλλεπαλλήλων διαμαρτυριών μας, μόνον δρ. 50 δι’ εκάστην οικογένειαν. Αλλά δι’ αυτών δεν ήτο δυνατόν οι έποικοι να αγοράσωσιν ούτε το τέταρτον των αναγκαιούντων σπόρων. Ένεκα τούτου οι πρόσφυγες αναγκάζονται ή να περιορίσωσι την σποράν των, ή να εύρωσι σπόρους από κερδοσκόπους, υποσχόμενοι μέγα μερίδιον εκ των καρπών και τοιουτοτρόπως τον ιδρώτα του Πρόσφυγος θα ωφεληθώσιν οι κερδοσκόποι ή και, όπερ το συνηθέστερον, να διαθέση το προς ζωάρκειαν ευτελές χρηματικόν ποσόν διά τον σπόρον, μένοντες καθ’ όλον το αντίστοιχον τρίμηνον νήστεις. Κατά συνέπειαν, η μεν ζωάρκεια πρέπει να καθορισθή εις το διπλάσιον, διά δε την αγοράν σπόρων πρέπει να προσδιορισθή μεγαλείτερον ποσόν, ανάλογον προς τα στρέμματα άτινα η οικογένεια εκαλλιέργησε και προς το είδος της καλλιεργείας.
στ) Να εφοδιασθή εκάστη γεωργική οικογένεια με γεωργικά εργαλεία ήτοι δικέλλας, σκαπάνας, αξίνας και σκαλιστήρια ίνα χρησιμοποιή εις την εργασίαν όλα τα μέλη της οικογενείας της, καθ’ όσον μέχρι τούδε τοιαύτα δεν εχορηγήθησαν.
ζ) Να εξασφαλισθή εις εκάστην περιφέρειαν επαρκής ιατρική βοήθεια και άφθονος κινίνη κατά της ελονοσίας. Άνευ των μέτρων τούτων ο εποικισμός των προσφύγων θα είνε θνησιγενής και το Δημόσιον θα δαπανά χωρίς να ελπίζη ν’ αποκομίζη τας μεγάλας ωφελείας του εποικισμού.


Είδος Τεκμηρίου: Δημοσιεύματα στον Τύπο
Στοιχεία Δημιουργίας
Εφημερίδα Μακεδονία
Εφημερίδα Μακεδονία
21-3-1921
Θεσσαλονίκη
Θεματική Ενότητα
"ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΗ ΥΠΕΡ ΤΩΝ ΚΑΥΚΑΣΙΩΝ. ΥΠΟΜΝΗΜΑ ΣΥΛΛΟΓΩΝ"
1065

Τόποι μετακινήσεων προσφύγων

Τόπος Προέλευσης: Καύκασος, Ρωσία
Τόπος Εγκατάστασης: Μακεδονία