Άρθρο σχετικά με την άφιξη ομογενών προσφύγων του Κονγκό, εφ. Ταχυδρόμος Αιγύπτου, 19/7/1960

1950-1989

Άρθρο σχετικά με την άφιξη ομογενών προσφύγων του Κονγκό, εφ. Ταχυδρόμος Αιγύπτου, 19/7/1960

Η επικράτηση του Εθνικού Κινήματος του Κονγκό υπό την ηγεσία του Πατρίς Λουμούμπα στις εκλογές του Μαΐου 1960 άνοιγε, μετά από πέντε δεκαετίες, το δρόμο για την ανεξαρτησία της περιοχής, που από το 1908 τελούσε υπό βελγική κυριαρχία. Η νίκη του Λουμούμπα –ο οποίος μετά τη δολοφονία του ανακηρύχθηκε σε παγκόσμιο σύμβολο- συνεπαγόταν την κατίσχυση του αντιαποικιακού αγώνα και εκλήφθηκε από τη βελγική κυβέρνηση ως απειλή για τα παγιωμένα συμφέροντα της χώρας στην περιοχή (κυρίως τα ορυχεία χαλκού), ενώ συγχρόνως συνιστούσε μία επισφαλή συνθήκη για τους λευκούς πληθυσμούς που κατοικούσαν εκεί. Σε αυτή την κατεύθυνση, το Βέλγιο επιχείρησε την εφαρμογή του «προγράμματος Κονγκό» σε μία προσπάθεια σταδιακής μετάβασης του Κονγκό σε καθεστώς ανεξαρτησίας, πρόγραμμα που ωστόσο απορρίφθηκε από το κόμμα του Λουμούμπα. Η συγκρότηση κυβέρνησης συνασπισμού υπό την προεδρία του Ιωσήφ Καζαβούμπου, πολιτικού αντιπάλου του Λουμούμπα (ο Λουμούμπα ανέλαβε το αξίωμα του πρωθυπουργού) ήταν ακόμη ένα δείγμα αυτής της προσπάθειας σταδιακής μετάβασης, ενώ η θεσμική αυτή αλλαγή δεν συνοδεύτηκε από απομάκρυνση των βελγικών δυνάμεων από το στρατό και τη στελέχωση του κράτους. Η μη ξεκάθαρη λύση ανεξαρτησίας οδήγησε σε πόλωση και οριακό πολιτικό κλίμα και στο άμεσο γεγονός της εξέγερσης Κονγκολέζων στρατιωτικών εναντίον βελγικών στρατιωτικών δυνάμεων στη Λέοπολντβιλ και την Τισβίλ στις 5-7 Ιουλίου 1960. Η εξέγερση και οι συγκρούσεις που ακολούθησαν εξανάγκασαν Ευρωπαίους και Έλληνες ομογενείς κατοίκους σε μετακίνηση από τη χώρα. Το δημοσίευμα που ακολουθεί καταγράφει την αεροπορική άφιξη ομογενών προσφύγων στην Αθήνα -μία από τις σπάνιες περιπτώσεις άφιξης προσφύγων στην Ελλάδα με αεροπλάνο-, αλλά και Βέλγων πολιτών, ως μεταβατικό σταθμό προς τις Βρυξέλλες. Στα αποσπάσματα που ακολουθούν αναπαράγονται κάποιες πρώτες μαρτυρίες των ομογενών και μεταφέρεται ένα συγκεχυμένο κλίμα από τις διώξεις εναντίον λευκών του Κονγκό.

Πρόσφυγες από το Κογκο
ΤΙ ΔΙΗΓΟΥΝΤΑΙ ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΔΙΑΦΥΓΟΝΤΕΣ ΕΛΛΗΝΕΣ
Ριζική αλλαγή των όρων δια τους λευκούς μετά την αφύπνισιν του Κογκό

Τας πρώτας πρωινάς ώρας του Σαββάτου αφίχθησαν εις τον αερολιμένα του Ελληνικού, επιβαίνοντες αεροσκαφών διαφόρων ξένων αεροπορικών εταιριών, περί τους 20 Έλληνες εκ των εγκατεστημένων εις το Βελγικό Κογκό. Ούτως, ο αριθμός των εκ Κογκό ομογενών, οι οποίοι έφθασαν εις τας Αθήνας τας τρεις τελευταίας ημέρας, εγκαταλείψαντες εκεί τας περιουσίας των εις το έλεος των εξεγερθέντων Κογκολέζων υπερβαίνει τους 35. Οι αφιχθέντες περιέγραψαν με τα μελανώτερα χρώματα την φρίκην και την αγωνίαν των λευκών, γενικώς, οι οποίοι διαβιούν εις το Κογκό και ειδικώτερον είπον, ότι επλήγη κυρίως η οικονομία της εκεί ελληνικής παροικίας, χωρίς όμως να είνε εις θέσιν να βεβαιώσουν αν μεταξύ των πολυάριθμων θυμάτων υπάρχουν και Έλληνες. Δια την περίθαλψιν των προσφύγων εκ του Κογκό εμερίμνησαν αι αρμόδιαι υπηρεσίαι του υπουργείου Προνοίας, συνεργείον του οποίου υπό τον κ. Σ. είναι εγκατεστημένον εις το αεροδρόμιον. [..]

• 1950-1989
• Μετακίνηση
• Πρώτη υποδοχή / περίθαλψη