Πιστοποιητικό του «Συλλόγου των εν Μεσσηνία Αλυτρώτων», 9/12/1931

Χάρτης απεικόνισης κύριων περιοχών εγκατάστασης Μικρασιατών προσφύγων σε Αθήνα και Πειραιά

6th August 2019

1923-1939

Πιστοποιητικό του «Συλλόγου των εν Μεσσηνία Αλυτρώτων», 9/12/1931

Οι μικρασιάτες πρόσφυγες που εγκαταστάθηκαν οριστικά στην Καλαμάτα έχουν υπολογιστεί σε 2.200 περίπου. Από αυτούς, η συντριπτική πλειονότητα (2.090) εγκαταστάθηκε στους οκτώ προσφυγικούς οικισμούς της Καλαμάτας, ενώ οι υπόλοιποι στη Μεσσήνη. Οι υπηρεσίες του Υπουργείου Κοινωνικής Πρόνοιας, αλλά και η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων μερίμνησαν για την αστική τους αποκατάσταση, με την ανέγερση των προσφυγικών συνοικισμών. Την ίδια περίοδο ξεκίνησε και η διαδικασία για την παραχώρηση οριστικών τίτλων ιδιοκτησίας από τις αρμόδιες κρατικές αρχές προς τους δικαιούχους πρόσφυγες. Στη διαδικασία αυτή σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι διάφοροι προσφυγικοί σύλλογοι που ιδρύθηκαν στην πόλη.
Οι πρώτοι από αυτούς τους συλλόγους ιδρύθηκαν την περίοδο της πρώτης εγκατάστασης, το 1923, ενώ ένας σημαντικός αριθμός συλλόγων ιδρύεται στις αρχές της δεκαετίας του 1930. Η χρονική αυτή συγκυρία έχει συσχετιστεί με την διαδικασία ανέγερσης των λίθινων συνοικισμών και της συνακόλουθης διαδικασίας διεκδίκησης και χορήγησης τίτλων ιδιοκτησίας επί των οικιών αυτών. Οι σύλλογοι αυτοί έπαιζαν έναν ρόλο μεσολαβητικό μεταξύ των κρατικών αρχών και των μεμονωμένων προσφύγων, προκειμένου οι τελευταίοι να καταγραφούν και να λάβουν τα απαραίτητα πιστοποιητικά για να διεκδικήσουν την έκδοση παραχωρητηρίων.
Το τεκμήριο που παρουσιάζεται εδώ είναι ένα Πιστοποιητικό προσφυγικής κατάστασης που εξέδωσε ο Σύλλογος των εν Μεσσηνία Αλυτρώτων για λογαριασμό μίας χήρας πρόσφυγα και της κόρης της. Ο συγκεκριμένος Σύλλογος υπήρξε από τους πρώτους που συστήθηκαν στην Καλαμάτα (χρονολογείται από την 1/7/1923) και λειτούργησε μέχρι το 1964.
Το τεκμήριο έχει δημοσιευτεί στο Αναστασία Μηλίτση-Νίκα - Χριστίνα Θεοφιλοπούλου-Στεφανούρη, Προσφυγικοί συνοικισμοί Καλαμάτας & Μεσσήνης. Από το Αρχείο Διεύθυνσης Κοινωνικής πρόνοιας Μεσσηνίας, ΓΑΚ Μεσσηνίας, Καλαμάτα, 2008, σ. 91 (εικ. 65).