1913-1922

6th August 2019

Άρθρο σχετικά με οικονομική βοήθεια καπνεργατών Δράμας σε πρόσφυγες Βορείου Ηπείρου, εφ. Μακεδονία, 9/6/1914

Οι νίκες των ελληνικών στρατευμάτων κατά τους Βαλκανικούς Πολέμους πυροδότησαν ή αναζωπύρωσαν σχέδια και ελπίδες του ελληνικού πληθυσμού της βορείου Ηπείρου για ένωση με το ελληνικό […]
6th August 2019

Δημοσιεύματα σχετικά με τη δράση του Αμερικανικού Ερυθρού Σταυρού στη Μεσσηνία, εφ. Σημαία Καλαμών, 24/12/1922 και 27/12/1922

Η Καλαμάτα υπήρξε πόλος συγκέντρωσης προσφυγικού πληθυσμού, καθώς αποτελούσε μία πόλη-λιμάνι αλλά και ένα αξιόλογο εμπορικό-βιομηχανικό κέντρο. Αυτά τα χαρακτηριστικά την κατέστησαν, εκτός από τόπο εγκατάστασης, […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με τη βίαιη έξωση προσφύγων από τον συνοικισμό Βύρωνα, εφ. Καθημερινή, 14/7/1925

Ο προσφυγικός συνοικισμός του Βύρωνα υπήρξε ο πρώτος αστικός προσφυγικός συνοικισμός που συστήθηκε μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Η δημιουργία του ξεκίνησε το φθινόπωρο του 1922, λίγο […]
6th August 2019

Άρθρο του Σίμου Ιωνά αναφορικά με πρόσφυγες της Βορείου Ηπείρου, εφ. Εμπρός, 29/6/1914

Μετά την νίκη στο Μπιζάνι και την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, ο ελληνικός στρατός συνέχισε την προέλασή του προς τα βόρεια, σε περιοχές της σημερινής Αλβανίας. Η […]
6th August 2019

Στίχοι του τραγουδιού “Εγώ είμαι πρόσφυγα παιδί”

Ο ξεριζωμός, η κακουχία της προσφυγιάς και η αγωνία κατάκτησης μιας νέας ζωής στη νέα πατρίδα ενέπνευσε πολλαπλώς την ελληνική καλλιτεχνική δημιουργία με τις διάφορες εκφράσεις […]
6th August 2019

Στίχοι του τραγουδιού “Πέτρα – πέτρα χτίσαμε”

Ο δίσκος “Μικρά Ασία” του Απόστολου Καλδάρα κυκλοφόρησε στις 16 Οκτωβρίου 1972, μισό αιώνα μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και την έλευση των προσφύγων της στο ελληνικό […]
6th August 2019

Στίχοι του τραγουδιού “Η προσφυγιά”

Το τραγούδι με τίτλο “Η προσφυγιά”, το οποίο ερμηνεύει ο Γ. Νταλάρας, είναι ένα από τα 11 του δίσκου ‘Μικρά Ασία” του Απόστολου Καλδάρα που κυκλοφόρησε […]
6th August 2019

Στίχοι του τραγουδιού “Ζεϊμπέκικο”

Το τραγούδι με τίτλο “Ζεϊμπέκικο” σε στίχους και μουσική του Διονύση Σαββόπουλου και ερμηνεία του ίδιου και της Σωτηρίας Μπέλλου, κυκλοφόρησε το 1975 στο δίσκο “Δέκα […]
6th August 2019

Στίχοι του τραγουδιού “Προσφυγιά” του συγκροτήματος Χειμερινοί Κολυμβητές

Ο δίσκος “Χειμερινοί Κολυμβητές” του ομώνυμου συγκροτήματος κυκλοφόρησε το 1981 σε στίχους και μουσική του Αργύρη Μπακιρτζή, συγκεντρώνοντας 15 τραγούδια που είχαν γραφτεί ήδη από τη […]
6th August 2019

Κινηματογραφημένο υλικό που απεικονίζει Σέρβους πρόσφυγες σε έργα στη Θεσσαλονίκη

Η κατάληψη της Σερβίας κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (Νοέμβριος 1915) εξανάγκασε το σερβικό στρατό σε υποχώρηση προς το νότο, μέσω Αλβανίας, με απώτερο […]
6th August 2019

Αποχαιρετιστήριο υπόμνημα προσφύγων από την Παλαιά Φώκαια, εφ.”Μακεδονία”, 11/7/1919

Πρόσφυγες από την Παλαιά Φώκαια της Μικράς Ασίας, οι οποίοι είχαν φτάσει στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, περιμένοντας, μετά την απόβαση του […]
6th August 2019

Τηλεγράφημα του Εμμανουήλ Ρέπουλη προς τις προξενικές αρχές Καυκάσου, 1914

Κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα, και ιδίως μετά τους Βαλκανικούς πολέμους, στο ελληνικό κράτος καταφεύγουν πολυπληθή προσφυγικά ρεύματα, από περιοχές της καταρρέουσας Οθωμανικής […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με την μεταφορά Σέρβων προσφύγων στην Πάτρα, εφ. Νεολόγος Πατρών, 3/1/1916

Η τριπλή πολεμική επίθεση (Γερμανία, Αυστροουγγαρία και Βουλγαρία) και κατάληψη της Σερβίας κατά το Νοέμβριο του 1915, οδηγεί τις σερβικές στρατιωτικές δυνάμεις σε εφαρμογή σχεδίου υποχώρησης […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με την στρατολογία των προσφύγων, εφ. Ριζοσπάστης, 24/2/1918

Οι διαδοχικές πολεμικές επιχειρήσεις του ελληνικού στρατού και τα συνεχή κύματα προσφύγων που έφταναν στην Ελλάδα κατά την δεκαετία 1912-1922 έθεταν το ζήτημα της στρατολογίας των […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με συναθροίσεις ομογενών προσφύγων από τη Ρωσία, εφ. Ριζοσπάστης, 13/4/1919

Για τους πρόσφυγες από τη Ρωσία, η άφιξη στο ελληνικό κράτος, ύστερα από την επικράτηση των Μπολσεβίκων Επαναστατών στη Ρωσία, συνιστούσε τη μετάβαση σε μία νέα […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με Ρώσους πρόσφυγες της Μακεδονίας, εφ. Μακεδονία, 3/6/1921

Μαζί με τους ελληνικούς πληθυσμούς της Ρωσίας που εγκαταλείπουν την περιοχή κατά το 1919, ως συνέπεια των δεινών του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και της κατίσχυσης της […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με την στρατολογία και την επιστράτευση προσφύγων, εφ. Μακεδονία, 10/7/1920

Η εφημερίδα “Μακεδονία” αποτελεί τη μακροβιότερη ευρείας κυκλοφορίας εφημερίδα της Βόρειας Ελλάδας, με το πρώτο της φύλλο να εκδίδεται στις 10 (23) Ιουλίου 1911 στη Θεσσαλονίκη, […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με τα προβλήματα των προσφύγων Καυκάσου, εφ. Μακεδονία, 10/12/1920

Οι ελληνικοί πληθυσμοί του Καυκάσου, οι οποίοι είχαν αναγκαστεί να μετακινηθούν σε πιο ασφαλείς περιοχές κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κινδύνεψαν στη συνέχεια, είτε […]
6th August 2019

Δημοσίευση υπομνήματος προσφύγων Καυκάσου, εφ. Μακεδονία, 21/3/1921

Μετά την προσάρτηση των Νέων Χωρών στο ελληνικό κράτος θα επιδιωχθεί ο μόνιμος εποικισμός των νέων περιφερειών με ομογενείς πρόσφυγες προκειμένου να αυξηθεί ο πληθυσμός εγκαταλελειμμένων […]
6th August 2019

Απόσπασμα από το βιβλίο του Μ. Καραγάτση, Ο συνταγματάρχης Λιάπκιν

Την Οκτωβριανή Επανάσταση στη Ρωσία ακολούθησε ένας αιματηρός εμφύλιος πόλεμος. Το 1919 τα εκστρατευτικά σώματα των συμμάχων που είχαν μεταβεί στη Ρωσία για να βοηθήσουν τους […]
6th August 2019

Αποσπάσματα από πόρισμα του Υπ. Οικονομικών με τίτλο Έκθεσις περί των εν Μακεδονία προσφύγων, 1916

Η λήξη των Βαλκανικών Πολέμων επέφερε τον επανακαθορισμό των συνόρων μεταξύ Ελλάδας, Σερβίας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου (Ιούλιος 1913). Οι εδαφικές ανακατατάξεις […]
6th August 2019

Κοινοποίηση Απόφασης περί Στρατολόγησης προσφύγων, 1918

Με το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων και την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου δημιουργείται ένα νέο προσφυγικό ρεύμα προς την Ελλάδα. Στο ρεύμα αυτό περιλαμβάνονταν και […]
6th August 2019

Απόσπασμα από το βιβλίο του Ν. Καζαντζάκη, Αναφορά στον Γκρέκο

Τον Ιούνιο του 1917 η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου (14/6/1917-4/11/1920) ίδρυσε το Υπουργείο Περιθάλψεως προκειμένου να αναλάβει την περίθαλψη των προσφύγων, αλλά και των επίστρατων και […]
6th August 2019

Βασιλικό Διάταγμα περί επιβολής καθάρσεως στους πρόσφυγες Ρωσίας, 1920

Το 1919 οι Λευκοί Ρώσοι, που πολεμούσαν τους Μπολσεβίκους στον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε την Οκτωβριανή Επανάσταση, ηττήθηκαν, παρά τη στρατιωτική βοήθεια που τους παρείχαν οι […]
6th August 2019

Νόμος περί πολιτογραφήσεως των προσφύγων, 1920

Η δεκαετία του 1910 υπήρξε για την Ελλάδα μία περίοδος συνεχών πολεμικών συγκρούσεων και διπλωματικών εξελίξεων. Με τις συνεχείς αλλαγές των συνόρων και τις πληθυσμιακές μεταβολές, […]
6th August 2019

Απόσπασμα από έκδοση του Υπουργείου Περιθάλψεως αναφορικά με μετακινήσεις προσφύγων, 1920

Το Νομοθετικό Διάταγμα «περί περιθάλψεως προσφύγων» της 8ης Ιουλίου 1917 (ΦΕΚ αρ. 136 / 10-7-1917), αποτυπώνει σε κυβερνητικό και θεσμικό επίπεδο τις προσπάθειες οριοθέτησης και επίλυσης […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με την άφιξη ομογενών προσφύγων της Ρωσίας, εφ. Εμπρός, 30/3/1919

Η εδραίωση της Οκτωβριανής Επανάστασης στα εδάφη της Ρωσίας λήγοντος του 1917 και κατά την περίοδο που ακολουθεί, συνεπαγόταν κακουχίες, φόβο και, για μερίδα του ελληνικού […]
6th August 2019

Απόσπασμα από το Η εν Ελλάδι περίθαλψις των προσφύγων, 1909

Στα 1906-1907 δημιουργήθηκε ένα μεγάλο προσφυγικό ρεύμα ομογενών από την Ανατολική Ρωμυλία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία ως αποτέλεσμα των διώξεων και επιθέσεων που υφίσταντο στο […]
6th August 2019

Απόσπασμα από έκδοση του Υπουργείου Περιθάλψεως αναφορικά με τα πρόσωπα που δικαιούνταν περίθαλψη, 1920

Το Υπουργείο Περιθάλψεως ιδρύθηκε με το Νομοθετικό Διάταγμα της 8ης Ιουλίου 1917 «περί της αρμοδιότητος του Υπουργείου Περιθάλψεως και περί της οργανώσεως των υπηρεσιών αυτού» (ΦΕΚ […]
6th August 2019

Απόσπασμα από έκδοση του Υπουργείου Περιθάλψεως αναφορικά με τις προσφυγικές μετακινήσεις στο ελληνικό κράτος 1912-1920

Κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα τα προσφυγικά ρεύματα προς το ελληνικό κράτος είναι πυκνά, πολυάνθρωπα και προερχόμενα από διαφορετικές περιοχές, κυρίως της υπό […]
6th August 2019

Απόσπασμα από έκδοση του Υπουργείου Περιθάλψεως αναφορικά με την χορήγηση οικονομικών βοηθημάτων, 1920

Στα 1920 κυκλοφορεί η έκδοση “Η περίθαλψις των προσφύγων 1917-1920” από το Υπουργείο Περιθάλψεως, τρία χρόνια μετά την ίδρυσή του. Η έκδοση, έκτασης 237 σελίδων εν […]
6th August 2019

Συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο Πατρέων περί προσφύγων, 1914

Γνωρίζοντας ότι οι πόροι που διέθεταν για τους πρόσφυγες αφαιρούνταν από όσους προορίζονταν για την ικανοποίηση των αναγκών των τοπικών κοινωνιών, οι δημοτικές αρχές, όποτε και […]
6th August 2019

Επιστολή του Συλλόγου Δωδεκανησίων προς τον Υπουργό Εξωτερικών Νικ. Πολίτη, 1918

Από το 1911 και μέχρι την άνοιξη του 1912 οι Ιταλοί κατέλαβαν τα Δωδεκάνησα ύστερα από πόλεμο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Με το ξέσπασμα του Α’ […]
6th August 2019

Περί των μέτρων άτινα δέον να ληφθώσι προς στέγασιν των εκ Σερβίας ομογενών προσφύγων, 1919

Πολλαπλές πληθυσμιακές μετακινήσεις προκλήθηκαν λόγω των Βαλκανικών πολέμων και του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Σημαντικά τμήματα του πληθυσμού των Βαλκανίων είτε αναγκάστηκαν να μετακινηθούν σε άλλο κράτος […]
6th August 2019

Συνέντευξη της πρόσφυγα με κωδικό Ρ18 που γεννήθηκε στο Βατούμ το 1916 και εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1929-1930

Στη συνέντευξη της πρόσφυγα που γεννήθηκε στο Βατούμ το 1916 και εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1929-1930 περιγράφονται οι μεγάλες δυσκολίες που βίωσε για χρόνια η ίδια […]