Ο προσφυγικός συνοικισμός του Βύρωνα υπήρξε ο πρώτος αστικός προσφυγικός συνοικισμός που συστήθηκε μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Η δημιουργία του ξεκίνησε το φθινόπωρο του 1922, λίγο […]
Ο δημοσιογράφος Bruce Clark στη μελέτη του Δυο φορές ξένος. Οι μαζικές απελάσεις που διαμόρφωσαν την σύγχρονη Ελλάδα και Τουρκία εξετάζει το ιστορικό της υποχρεωτικής ανταλλαγής […]
Η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (ΕΑΠ) ιδρύθηκε το 1923 για να βοηθήσει την Ελλάδα στο έργο της παραγωγικής εγκατάστασης των προσφύγων από τη Μικρά Ασία. Καθότι λειτούργησε […]
Μετά την νίκη στο Μπιζάνι και την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, ο ελληνικός στρατός συνέχισε την προέλασή του προς τα βόρεια, σε περιοχές της σημερινής Αλβανίας. Η […]
Μία από τις βασικές πτυχές του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου (1946-1949) ήταν η αναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών, η πιο μαζική μορφή της οποίας ήταν ο εκτοπισμός. Οι κυβερνητικές […]
Στις αρχές του 20ου αιώνα η βαλκανική χερσόνησος αποτελεί ένα μωσαϊκό εθνοτήτων και παράλληλα ένα ανοιχτό πεδίο εθνικών ανταγωνισμών και εδαφικών διεκδικήσεων. Οι ανταγωνισμοί αυτοί -εκφάνσεις […]
Σε ένα περιβάλλον ψυχροπολεμικό και δυσμενών διμερών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, όπως αυτό που είχε διαμορφωθεί μετά το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, Βορειοηπειρώτες (κατά τον […]
Κατά τα τέλη του Εμφυλίου Πολέμου και με τη σαφή πια επικράτηση των δυνάμεων του Εθνικού Στρατού έναντι των δυνάμεων του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος (ΔΣΕ) συντελείται […]
Οι πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής, έως ότου αρχίσουν να υλοποιούνται οι ενέργειες αποκατάστασής τους από το ελληνικό κράτος και τους διεθνείς οργανισμούς, θα παραμείνουν για μεγάλο […]
Ο ξεριζωμός, η κακουχία της προσφυγιάς και η αγωνία κατάκτησης μιας νέας ζωής στη νέα πατρίδα ενέπνευσε πολλαπλώς την ελληνική καλλιτεχνική δημιουργία με τις διάφορες εκφράσεις […]
Ο δίσκος “Μικρά Ασία” του Απόστολου Καλδάρα κυκλοφόρησε στις 16 Οκτωβρίου 1972, μισό αιώνα μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και την έλευση των προσφύγων της στο ελληνικό […]
Το τραγούδι με τίτλο “Η προσφυγιά”, το οποίο ερμηνεύει ο Γ. Νταλάρας, είναι ένα από τα 11 του δίσκου ‘Μικρά Ασία” του Απόστολου Καλδάρα που κυκλοφόρησε […]
Το τραγούδι με τίτλο “Ζεϊμπέκικο” σε στίχους και μουσική του Διονύση Σαββόπουλου και ερμηνεία του ίδιου και της Σωτηρίας Μπέλλου, κυκλοφόρησε το 1975 στο δίσκο “Δέκα […]
Ο Νίκος Γκάτσος (1911-1992) αφιέρωσε ένα μεγάλο τμήμα της συγγραφικής του πορείας στη στιχουργική, συνεργαζόμενος με σημαντικούς μουσικούς δημιουργούς, όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, […]
Ο δίσκος “Χειμερινοί Κολυμβητές” του ομώνυμου συγκροτήματος κυκλοφόρησε το 1981 σε στίχους και μουσική του Αργύρη Μπακιρτζή, συγκεντρώνοντας 15 τραγούδια που είχαν γραφτεί ήδη από τη […]
Για τους πρόσφυγες από τη Ρωσία, η άφιξη στο ελληνικό κράτος, ύστερα από την επικράτηση των Μπολσεβίκων Επαναστατών στη Ρωσία, συνιστούσε τη μετάβαση σε μία νέα […]
Οι ελληνικοί πληθυσμοί του Καυκάσου, οι οποίοι είχαν αναγκαστεί να μετακινηθούν σε πιο ασφαλείς περιοχές κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κινδύνεψαν στη συνέχεια, είτε […]
Μετά την προσάρτηση των Νέων Χωρών στο ελληνικό κράτος θα επιδιωχθεί ο μόνιμος εποικισμός των νέων περιφερειών με ομογενείς πρόσφυγες προκειμένου να αυξηθεί ο πληθυσμός εγκαταλελειμμένων […]
Το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και το μεταπολεμικό διεθνές πλαίσιο σηματοδοτούν ένα σημείο-ορόσημο για την αναζωπύρωση του Βορειοηπειρωτικού ζητήματος. Για τους Βορειοηπειρώτες, κατά τον όρο […]
Η Κρητική Επανάσταση των ετών 1866-1869 υπήρξε μάλλον το πιο καταστροφικό επεισόδιο για τους ντόπιους πληθυσμούς στη μακρά σειρά των κρητικών επαναστάσεων του 19ου αιώνα. Κεντρικό […]
Η λήξη του πολέμου του 1897 και η συνθηκολόγηση της Ελλάδας με την Τουρκία συνοδεύτηκε από την ανάγκη διαχείρισης και επίλυσης του ζητήματος των Θεσσαλών προσφύγων. […]
Οι προστριβές και συμπλοκές μεταξύ εξαντλημένων από την πείνα και τις κακουχίες προσφύγων που στοιβάζονταν σε ακατάλληλους χώρους -όπως σχολικά κτίρια- ήταν πολύ συχνό φαινόμενο. Στο […]
Οι Έλληνες που αναγκάστηκαν μετά το 1957 να εγκαταλείψουν την Αίγυπτο έφθαναν κυρίως με πλοία στο λιμάνι του Πειραιά. Στο ρεπορτάζ που ακολουθεί η Β. Τσουδερού […]
Το 1919 οι Λευκοί Ρώσοι, που πολεμούσαν τους Μπολσεβίκους στον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε την Οκτωβριανή Επανάσταση, ηττήθηκαν, παρά τη στρατιωτική βοήθεια που τους παρείχαν οι […]
Ο συνοικισμός της Νέας Ιωνίας (Ποδαράδες) θεμελιώθηκε το 1923 και αποτέλεσε έναν από τους πρώτους μεγάλους συνοικισμούς προσφύγων, μαζί με αυτόν της Κοκκινιάς στον Πειραιά. Εκεί […]
Με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την παγίωση στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης καθεστώτων φιλικά προσκείμενων προς την ΕΣΣΔ, ξεκίνησε ένα προσφυγικό ρεύμα προς […]
Τα επαναστατικά γεγονότα του Οκτωβρίου του 1917 στη Ρωσία και της περιόδου που ακολούθησε, εξώθησαν μεγάλο τμήμα του ελληνικού πληθυσμού της Οδησσού σε εγκατάλειψη της πόλης […]
Ο Σαμουήλ Χάου (Samuel Gridley Howe, 1801-1876) ήταν Αμερικανός γιατρός και φιλέλληνας με πλούσιο έργο στον τομέα της φιλανθρωπίας και της εκπαίδευσης των τυφλών. Εργάστηκε επίσης […]
Οι προσφυγικοί συνοικισμοί του 1922 και τα προβλήματά τους θα αποτελέσουν για αρκετά χρόνια μετέπειτα βασικό ζήτημα της δημόσιας συζήτησης και αντικείμενο σχολιασμού από τον Τύπο. […]
Η αστική εγκατάσταση των προσφυγικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας αντιμετώπισε μεγάλες δυσκολίες. Αν και η συντριπτική πλειονότητα των προσφύγων εγκαταστάθηκε στη Μακεδονία, τη Θράκη και τη […]
Το ζήτημα των Κρητών προσφύγων όσο και η ίδια η πορεία του Κρητικού ζητήματος απασχόλησε σε καθημερινό σχεδόν επίπεδο τον Τύπο της εποχής. Ειδικότερα, η εφημερίδα […]
Παράλληλα με τη συνθηκολόγηση Ελλάδας και Τουρκίας, μετά τον πόλεμο του 1897, εκκινεί και το έργο της παλιννόστησης των Θεσσαλών προσφύγων. Σε θεσμικό και νομοθετικό επίπεδο, […]
Ο Μάρκος Βαμβακάρης (1905-1972) έφτασε από τη Σύρο στον Πειραιά το 1920 σε ηλικία 15 ετών. Εγκαταστάθηκε σε συγγενικό σπίτι στα Ταμπούρια, όπου κοιμόταν «στο πάτωμα […]
Ο Ηλίας Βενέζης (1904-1973) ενσωμάτωσε στα λογοτεχνικά του κείμενα την προσωπική και οικογενειακή προσφυγική διαδρομή, καθώς η οικογένειά του αναγκάστηκε να μετοικήσει από το Αϊβαλί της […]
Επιστολή προς την Ελληνική Διοίκηση έξι προσφύγων από τη Μίλητο, ως εκπροσώπων δεκατεσσάρων οικογενειών που προσπάθησαν να καταφύγουν στις απελευθερωμένες ελληνικές περιοχές. Οι φυγάδες προσπάθησαν από […]
Ο Ανδρέας Συγγρός καταγόταν από οικογένεια εύπορων Χιωτών που μετά την καταστροφή του νησιού τους κατέφυγαν πρόσφυγες στις απελευθερωμένες περιοχές. Ο ίδιος γεννήθηκε το 1830 αλλά […]
Ο Νίκος Καραγεωργίου, γεννήθηκε στη Μάκρη της Μικράς Ασίας στις 11 Νοεμβρίου του 1903. Ο πατέρας του, Μαν. Καραγεωργίου, είχε στρατευθεί από το τούρκικο κράτος, άλλα […]
Αφήγηση του Γεωργίου Ζολώτα στην οποία καταγράφει διηγήσεις του παππού του Γεωργίου Βαγιάνου που έζησε τον εκπατρισμό των κατοίκων των Καρδαμύλων κατά την καταστροφή της Χίου. […]
Έγγραφο του Βουλευτικού προς το Εκτελεστικό που συντάχθηκε στις 24 Ιουλίου 1824 και καταγράφει τις νοσογόνες συνθήκες που δημιουργεί η παρουσία προσφύγων στους δρόμους του Ναυπλίου. […]
Στα μέσα Νοεμβρίου 1821 συνασπισμένες στρατιωτικές δυνάμεις Ελλήνων -κατά κύριο λόγο Σουλιωτών- και Αλβανών οπλαρχηγών εισήλθαν στην πόλη της Άρτας αναγκάζοντας την οθωμανική φρουρά και τους […]
Στις αρχές Δεκεμβρίου 1821 οι δυνάμεις των επαναστατών αποχώρησαν από την Άρτα που είχαν καταλάβει για λίγες ημέρες. Οι χριστιανοί της πόλης αναγκάστηκαν σε άτακτη φυγή […]
