Κακουχίες προσφύγων

6th August 2019

Άρθρο σχετικά με τη βίαιη έξωση προσφύγων από τον συνοικισμό Βύρωνα, εφ. Καθημερινή, 14/7/1925

Ο προσφυγικός συνοικισμός του Βύρωνα υπήρξε ο πρώτος αστικός προσφυγικός συνοικισμός που συστήθηκε μετά τη Μικρασιατική καταστροφή. Η δημιουργία του ξεκίνησε το φθινόπωρο του 1922, λίγο […]
6th August 2019

Άρθρο του Σίμου Ιωνά αναφορικά με πρόσφυγες της Βορείου Ηπείρου, εφ. Εμπρός, 29/6/1914

Μετά την νίκη στο Μπιζάνι και την απελευθέρωση των Ιωαννίνων, ο ελληνικός στρατός συνέχισε την προέλασή του προς τα βόρεια, σε περιοχές της σημερινής Αλβανίας. Η […]
6th August 2019

Άρθρο του Στέφανου Ζώτου σχετικά με εκτοπισμένους πληθυσμούς του εμφυλίου πολέμου, εφ. Εμπρός, 21/12/1948

Μία από τις βασικές πτυχές του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου (1946-1949) ήταν η αναγκαστική μετακίνηση πληθυσμών, η πιο μαζική μορφή της οποίας ήταν ο εκτοπισμός. Οι κυβερνητικές […]
6th August 2019

Αποσπάσματα από απολογιστική έκδοση της Αικατερίνης Ζλατάνου αναφορικά με την περίθαλψη των προσφύγων Ανατολικής Ρωμυλίας, 1911

Στις αρχές του 20ου αιώνα η βαλκανική χερσόνησος αποτελεί ένα μωσαϊκό εθνοτήτων και παράλληλα ένα ανοιχτό πεδίο εθνικών ανταγωνισμών και εδαφικών διεκδικήσεων. Οι ανταγωνισμοί αυτοί -εκφάνσεις […]
6th August 2019

Αποσπάσματα μαρτυριών προσφύγων από την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923, δημοσιευμένες στο Bruce Clark, Δυο φορές ξένος. Οι μαζικές απελάσεις που διαμόρφωσαν την σύγχρονη Ελλάδα και Τουρκία

Ο δημοσιογράφος Bruce Clark στη μελέτη του Δυο φορές ξένος. Οι μαζικές απελάσεις που διαμόρφωσαν την σύγχρονη Ελλάδα και Τουρκία εξετάζει το ιστορικό της υποχρεωτικής ανταλλαγής […]
6th August 2019

Κοινωνία των Εθνών, Η εγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα [αποσπάσματα από την Έκθεση της ΕΑΠ]

Η Επιτροπή Αποκατάστασης Προσφύγων (ΕΑΠ) ιδρύθηκε το 1923 για να βοηθήσει την Ελλάδα στο έργο της παραγωγικής εγκατάστασης των προσφύγων από τη Μικρά Ασία. Καθότι λειτούργησε […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με τον επαναπατρισμό εκτοπισμένων πληθυσμών του εμφυλίου πολέμου, εφ. Εμπρός, 2/8/1849

Κατά τα τέλη του Εμφυλίου Πολέμου και με τη σαφή πια επικράτηση των δυνάμεων του Εθνικού Στρατού έναντι των δυνάμεων του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδος (ΔΣΕ) συντελείται […]
6th August 2019

Κινηματογραφημένο υλικό που απεικονίζει Μικρασιάτες πρόσφυγες

Οι πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής, έως ότου αρχίσουν να υλοποιούνται οι ενέργειες αποκατάστασής τους από το ελληνικό κράτος και τους διεθνείς οργανισμούς, θα παραμείνουν για μεγάλο […]
6th August 2019

Στίχοι του τραγουδιού “Εγώ είμαι πρόσφυγα παιδί”

Ο ξεριζωμός, η κακουχία της προσφυγιάς και η αγωνία κατάκτησης μιας νέας ζωής στη νέα πατρίδα ενέπνευσε πολλαπλώς την ελληνική καλλιτεχνική δημιουργία με τις διάφορες εκφράσεις […]
6th August 2019

Στίχοι του τραγουδιού “Πέτρα – πέτρα χτίσαμε”

Ο δίσκος “Μικρά Ασία” του Απόστολου Καλδάρα κυκλοφόρησε στις 16 Οκτωβρίου 1972, μισό αιώνα μετά την Μικρασιατική Καταστροφή και την έλευση των προσφύγων της στο ελληνικό […]
6th August 2019

Στίχοι του τραγουδιού “Η προσφυγιά”

Το τραγούδι με τίτλο “Η προσφυγιά”, το οποίο ερμηνεύει ο Γ. Νταλάρας, είναι ένα από τα 11 του δίσκου ‘Μικρά Ασία” του Απόστολου Καλδάρα που κυκλοφόρησε […]
6th August 2019

Στίχοι του τραγουδιού “Ζεϊμπέκικο”

Το τραγούδι με τίτλο “Ζεϊμπέκικο” σε στίχους και μουσική του Διονύση Σαββόπουλου και ερμηνεία του ίδιου και της Σωτηρίας Μπέλλου, κυκλοφόρησε το 1975 στο δίσκο “Δέκα […]
6th August 2019

Στίχοι του τραγουδιού “Στη Σαλαμίνα”

Ο Νίκος Γκάτσος (1911-1992) αφιέρωσε ένα μεγάλο τμήμα της συγγραφικής του πορείας στη στιχουργική, συνεργαζόμενος με σημαντικούς μουσικούς δημιουργούς, όπως ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Μίκης Θεοδωράκης, […]
6th August 2019

Στίχοι του τραγουδιού “Προσφυγιά” του συγκροτήματος Χειμερινοί Κολυμβητές

Ο δίσκος “Χειμερινοί Κολυμβητές” του ομώνυμου συγκροτήματος κυκλοφόρησε το 1981 σε στίχους και μουσική του Αργύρη Μπακιρτζή, συγκεντρώνοντας 15 τραγούδια που είχαν γραφτεί ήδη από τη […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με την άφιξη προσφύγων της Βορείου Ηπείρου (Αλβανία), εφ. Νεολόγος Πατρών, 19/2/1947

Σε ένα περιβάλλον ψυχροπολεμικό και δυσμενών διμερών σχέσεων μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας, όπως αυτό που είχε διαμορφωθεί μετά το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου, Βορειοηπειρώτες (κατά τον […]
6th August 2019

Επιστολές του Υπουργού Εσωτερικών σχετικά με τους Κρήτες πρόσφυγες δημοσιευμένες στην εφ. Αλήθεια

Η Κρητική Επανάσταση των ετών 1866-1869 υπήρξε μάλλον το πιο καταστροφικό επεισόδιο για τους ντόπιους πληθυσμούς στη μακρά σειρά των κρητικών επαναστάσεων του 19ου αιώνα. Κεντρικό […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με τον επαναπατρισμό Θεσσαλών προσφύγων, εφ. Εμπρός, 25/10/1897

Η λήξη του πολέμου του 1897 και η συνθηκολόγηση της Ελλάδας με την Τουρκία συνοδεύτηκε από την ανάγκη διαχείρισης και επίλυσης του ζητήματος των Θεσσαλών προσφύγων. […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με συμπλοκές Θεσσαλών προσφύγων, εφ. Σκριπ, 20/4/1898

Οι προστριβές και συμπλοκές μεταξύ εξαντλημένων από την πείνα και τις κακουχίες προσφύγων που στοιβάζονταν σε ακατάλληλους χώρους -όπως σχολικά κτίρια- ήταν πολύ συχνό φαινόμενο. Στο […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με συναθροίσεις ομογενών προσφύγων από τη Ρωσία, εφ. Ριζοσπάστης, 13/4/1919

Για τους πρόσφυγες από τη Ρωσία, η άφιξη στο ελληνικό κράτος, ύστερα από την επικράτηση των Μπολσεβίκων Επαναστατών στη Ρωσία, συνιστούσε τη μετάβαση σε μία νέα […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με τα προβλήματα των προσφύγων Καυκάσου, εφ. Μακεδονία, 10/12/1920

Οι ελληνικοί πληθυσμοί του Καυκάσου, οι οποίοι είχαν αναγκαστεί να μετακινηθούν σε πιο ασφαλείς περιοχές κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κινδύνεψαν στη συνέχεια, είτε […]
6th August 2019

Δημοσίευση υπομνήματος προσφύγων Καυκάσου, εφ. Μακεδονία, 21/3/1921

Μετά την προσάρτηση των Νέων Χωρών στο ελληνικό κράτος θα επιδιωχθεί ο μόνιμος εποικισμός των νέων περιφερειών με ομογενείς πρόσφυγες προκειμένου να αυξηθεί ο πληθυσμός εγκαταλελειμμένων […]
6th August 2019

Απόσπασμα από την έκδοση “Η εν Αλεξανδρεία Πανηπειρωτική Αδελφότης” αναφορικά με την περίθαλψη προσφύγων Βορείου Ηπείρου

Το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και το μεταπολεμικό διεθνές πλαίσιο σηματοδοτούν ένα σημείο-ορόσημο για την αναζωπύρωση του Βορειοηπειρωτικού ζητήματος. Για τους Βορειοηπειρώτες, κατά τον όρο […]
6th August 2019

Άρθρο-ρεπορτάζ της Βιργινίας Τσουδερού σχετικά με τους Αιγυπτιώτες πρόσφυγες, εφ. Ελευθερία, 20/12/1961

Οι Έλληνες που αναγκάστηκαν μετά το 1957 να εγκαταλείψουν την Αίγυπτο έφθαναν κυρίως με πλοία στο λιμάνι του Πειραιά. Στο ρεπορτάζ που ακολουθεί η Β. Τσουδερού […]
6th August 2019

Βασιλικό Διάταγμα περί επιβολής καθάρσεως στους πρόσφυγες Ρωσίας, 1920

Το 1919 οι Λευκοί Ρώσοι, που πολεμούσαν τους Μπολσεβίκους στον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε την Οκτωβριανή Επανάσταση, ηττήθηκαν, παρά τη στρατιωτική βοήθεια που τους παρείχαν οι […]
6th August 2019

Άρθρο-ρεπορτάζ σχετικά με την εκπαίδευση των προσφυγόπουλων στη Νέα Ιωνία (Ποδαράδες), εφ. Εμπρός, 9/12/1928

Ο συνοικισμός της Νέας Ιωνίας (Ποδαράδες) θεμελιώθηκε το 1923 και αποτέλεσε έναν από τους πρώτους μεγάλους συνοικισμούς προσφύγων, μαζί με αυτόν της Κοκκινιάς στον Πειραιά. Εκεί […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με τα γραφειοκρατικά εμπόδια που αντιμετώπιζαν πρόσφυγες της Ρουμανίας, εφ. Ελευθερία, 4/10/1950

Με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την παγίωση στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης καθεστώτων φιλικά προσκείμενων προς την ΕΣΣΔ, ξεκίνησε ένα προσφυγικό ρεύμα προς […]
6th August 2019

Απόσπασμα από το δημοσιευμένο ημερολόγιο του Σωκράτη Σαριβαξεβάνη, περ. η Λέξη, 12/1986

Τα επαναστατικά γεγονότα του Οκτωβρίου του 1917 στη Ρωσία και της περιόδου που ακολούθησε, εξώθησαν μεγάλο τμήμα του ελληνικού πληθυσμού της Οδησσού σε εγκατάλειψη της πόλης […]
6th August 2019

Αποσπάσματα από Έκθεση του Δρ. Σ. Χάου για Κρήτες πρόσφυγες, 1868

Ο Σαμουήλ Χάου (Samuel Gridley Howe, 1801-1876) ήταν Αμερικανός γιατρός και φιλέλληνας με πλούσιο έργο στον τομέα της φιλανθρωπίας και της εκπαίδευσης των τυφλών. Εργάστηκε επίσης […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με τους προσφυγικούς οικισμούς Πάτρας, εφ. Νεολόγος Πατρών, 6/12/1938

Οι προσφυγικοί συνοικισμοί του 1922 και τα προβλήματά τους θα αποτελέσουν για αρκετά χρόνια μετέπειτα βασικό ζήτημα της δημόσιας συζήτησης και αντικείμενο σχολιασμού από τον Τύπο. […]
6th August 2019

Αναφορά μέλους της Επιτροπής Παλιννόστησης Θεσσαλών προσφύγων προς τον Αλέξανδρο Ζαΐμη, 1897

Παράλληλα με τη συνθηκολόγηση Ελλάδας και Τουρκίας, μετά τον πόλεμο του 1897, εκκινεί και το έργο της παλιννόστησης των Θεσσαλών προσφύγων. Σε θεσμικό και νομοθετικό επίπεδο, […]
6th August 2019

Επιστολή του Συλλόγου Δωδεκανησίων προς τον Υπουργό Εξωτερικών Νικ. Πολίτη, 1918

Από το 1911 και μέχρι την άνοιξη του 1912 οι Ιταλοί κατέλαβαν τα Δωδεκάνησα ύστερα από πόλεμο με την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Με το ξέσπασμα του Α’ […]
6th August 2019

Συζήτηση αιτήματος προσφυγικού συνοικισμού προς Δημ. Συμβούλιο Πατρέων, 1930

Η αστική εγκατάσταση των προσφυγικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας αντιμετώπισε μεγάλες δυσκολίες. Αν και η συντριπτική πλειονότητα των προσφύγων εγκαταστάθηκε στη Μακεδονία, τη Θράκη και τη […]
6th August 2019

Άρθρο σχετικά με τη δραστηριότητα της Ηπειροθεσσαλομακεδονικής Επιτροπής Κυριών, εφ. Αλήθεια, 4/1/1868

Το ζήτημα των Κρητών προσφύγων όσο και η ίδια η πορεία του Κρητικού ζητήματος απασχόλησε σε καθημερινό σχεδόν επίπεδο τον Τύπο της εποχής. Ειδικότερα, η εφημερίδα […]
6th August 2019

Αφήγηση του Μάρκου Βαμβακάρη σχετικά με την προσφυγική εγκατάσταση του πρώτου διαστήματος μετά τη μικρασιατική καταστροφή στο λιμάνι του Πειραιά και στον αυτοσχέδιο συνοικισμό της Δραπετσώνας

Ο Μάρκος Βαμβακάρης (1905-1972) έφτασε από τη Σύρο στον Πειραιά το 1920 σε ηλικία 15 ετών. Εγκαταστάθηκε σε συγγενικό σπίτι στα Ταμπούρια, όπου κοιμόταν «στο πάτωμα […]
6th August 2019

Απόσπασμα από το βιβλίο του Ηλία Βενέζη, Γαλήνη

Ο Ηλίας Βενέζης (1904-1973) ενσωμάτωσε στα λογοτεχνικά του κείμενα την προσωπική και οικογενειακή προσφυγική διαδρομή, καθώς η οικογένειά του αναγκάστηκε να μετοικήσει από το Αϊβαλί της […]
6th August 2019

Επιστολή έξι προσφύγων από τη Μίλητο, ως εκπροσώπων δεκατεσσάρων οικογενειών, προς την Ελληνική Διοίκηση, 1825

Επιστολή προς την Ελληνική Διοίκηση έξι προσφύγων από τη Μίλητο, ως εκπροσώπων δεκατεσσάρων οικογενειών που προσπάθησαν να καταφύγουν στις απελευθερωμένες ελληνικές περιοχές. Οι φυγάδες προσπάθησαν από […]
6th August 2019

Απόσπασμα από τα απομνημονεύματα του Ανδρέα Συγγρού σχετικά με τη διαβίωση της οικογένειάς του στην Τήνο

Ο Ανδρέας Συγγρός καταγόταν από οικογένεια εύπορων Χιωτών που μετά την καταστροφή του νησιού τους κατέφυγαν πρόσφυγες στις απελευθερωμένες περιοχές. Ο ίδιος γεννήθηκε το 1830 αλλά […]
6th August 2019

Απόσπασμα από τη μαρτυρία του Νίκου Καραγεωργίου

Ο Νίκος Καραγεωργίου, γεννήθηκε στη Μάκρη της Μικράς Ασίας στις 11 Νοεμβρίου του 1903. Ο πατέρας του, Μαν. Καραγεωργίου, είχε στρατευθεί από το τούρκικο κράτος, άλλα […]
6th August 2019

Αφήγηση του Γεωργίου Ζολώτα από διηγήσεις του παππού του Γεωργίου Βαγιάνου για τον εκπατρισμό των κατοίκων των Καρδαμύλων κατά την καταστροφή της Χίου

Αφήγηση του Γεωργίου Ζολώτα στην οποία καταγράφει διηγήσεις του παππού του Γεωργίου Βαγιάνου που έζησε τον εκπατρισμό των κατοίκων των Καρδαμύλων κατά την καταστροφή της Χίου. […]
6th August 2019

Έγγραφο του Βουλευτικού προς το Εκτελεστικό Σώμα, 1824

Έγγραφο του Βουλευτικού προς το Εκτελεστικό που συντάχθηκε στις 24 Ιουλίου 1824 και καταγράφει τις νοσογόνες συνθήκες που δημιουργεί η παρουσία προσφύγων στους δρόμους του Ναυπλίου. […]
6th August 2019

Απόσπασμα από τα απομνημονεύματα του Στρατηγού Μακρυγιάννη σχετικά με την εγκατάλειψη της Άρτας από οικογένειες χριστιανών κατά τον Νοέμβριο 1821

Στα μέσα Νοεμβρίου 1821 συνασπισμένες στρατιωτικές δυνάμεις Ελλήνων -κατά κύριο λόγο Σουλιωτών- και Αλβανών οπλαρχηγών εισήλθαν στην πόλη της Άρτας αναγκάζοντας την οθωμανική φρουρά και τους […]
6th August 2019

Επιστολή του Αρτινού πρόσφυγα Γεώργιου Βράνη προς τον Ασημάκη Κροκίδα σχετικά με την κατάσταση της οικογένειάς του, 1822

Στις αρχές Δεκεμβρίου 1821 οι δυνάμεις των επαναστατών αποχώρησαν από την Άρτα που είχαν καταλάβει για λίγες ημέρες. Οι χριστιανοί της πόλης αναγκάστηκαν σε άτακτη φυγή […]