Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου (1946-1949), ο Εθνικός Στρατός εκτόπισε τους πληθυσμούς ορισμένων ορεινών χωριών μεταφέροντάς τους στα κοντινά αστικά κέντρα, μακριά από τις πολεμικές […]
Ενδεικτικό των δυσκολιών που αντιμετώπισε το ελληνικό κράτος στη διαχείριση της περίθαλψης των πληθυσμών που εκτόπισε κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου –των «ανταρτόπληκτων» κατά την […]
Το φαινόμενο των μαζικών εκτοπίσεων πληθυσμών ολόκληρων χωριών και περιοχών έλαβε πολύ μεγάλες διαστάσεις κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου (1946-1949). Η τακτική αυτή εφαρμόστηκε από […]
Σε μία εποχή που, τόσο στην ύπαιθρο όσο και στα αστικά κέντρα, οι κάτοικοι αντιμετώπιζαν μεγάλες δυσκολίες λόγω της φτώχειας και των καταστροφών του πολέμου, η […]
Με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την παγίωση στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης καθεστώτων φιλικά προσκείμενων προς την ΕΣΣΔ, ξεκίνησε ένα προσφυγικό ρεύμα προς […]
Οι διώξεις των Αρμενίων από τους Οθωμανούς είχαν οδηγήσει χιλιάδες στην προσφυγιά ήδη από την περίοδο του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου. Με τη Μικρασιατική Καταστροφή περίπου 50.000 Αρμένιοι […]
Το Νομοθετικό Διάταγμα «περί περιθάλψεως προσφύγων» της 8ης Ιουλίου 1917 (ΦΕΚ αρ. 136 / 10-7-1917), αποτυπώνει σε κυβερνητικό και θεσμικό επίπεδο τις προσπάθειες οριοθέτησης και επίλυσης […]
Η δεκαετία του 1910 υπήρξε για την Ελλάδα μία περίοδος συνεχών πολεμικών συγκρούσεων και διπλωματικών εξελίξεων. Με τις συνεχείς αλλαγές των συνόρων και τις πληθυσμιακές μεταβολές, […]
Το 1919 οι Λευκοί Ρώσοι, που πολεμούσαν τους Μπολσεβίκους στον εμφύλιο πόλεμο που ακολούθησε την Οκτωβριανή Επανάσταση, ηττήθηκαν, παρά τη στρατιωτική βοήθεια που τους παρείχαν οι […]
Τον Ιούνιο του 1917 η κυβέρνηση του Ελευθερίου Βενιζέλου (14/6/1917-4/11/1920) ίδρυσε το Υπουργείο Περιθάλψεως προκειμένου να αναλάβει την περίθαλψη των προσφύγων, αλλά και των επίστρατων και […]
Με το τέλος των Βαλκανικών Πολέμων και την έναρξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου δημιουργείται ένα νέο προσφυγικό ρεύμα προς την Ελλάδα. Στο ρεύμα αυτό περιλαμβάνονταν και […]
Η λήξη των Βαλκανικών Πολέμων επέφερε τον επανακαθορισμό των συνόρων μεταξύ Ελλάδας, Σερβίας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας με τη Συνθήκη του Βουκουρεστίου (Ιούλιος 1913). Οι εδαφικές ανακατατάξεις […]
Μετά το θάνατο του πρώτου Ύπατου Αρμοστή της Κοινωνίας των Εθνών για τους πρόσφυγες Φρίντγιοφ Νάνσεν, η ΚτΕ ίδρυσε το 1930 το Διεθνές Γραφείο Νάνσεν για […]
Στα 1920 κυκλοφορεί η έκδοση “Η περίθαλψις των προσφύγων 1917-1920” από το Υπουργείο Περιθάλψεως, τρία χρόνια μετά την ίδρυσή του. Η έκδοση, έκτασης 237 σελίδων εν […]
Ο Σαμουήλ Χάου (Samuel Gridley Howe, 1801-1876) ήταν Αμερικανός γιατρός και φιλέλληνας με πλούσιο έργο στον τομέα της φιλανθρωπίας και της εκπαίδευσης των τυφλών. Εργάστηκε επίσης […]
Οι προσφυγικοί συνοικισμοί του 1922 και τα προβλήματά τους θα αποτελέσουν για αρκετά χρόνια μετέπειτα βασικό ζήτημα της δημόσιας συζήτησης και αντικείμενο σχολιασμού από τον Τύπο. […]
Η αποκατάσταση των προσφύγων της Μικρασιατικής Καταστροφής αποτέλεσε ένα ζήτημα που απασχόλησε το ελληνικό κράτος για δεκαετίες μετά την άφιξή τους. Βασικό ζήτημα αποτέλεσε επίσης η […]
Η μονομερής από την Τουρκία καταγγελία της ελληνοτουρκικής συμφωνίας του 1930 «περί διαμονής, εμπορίου και ναυσιπλοΐας» (είχε υπογραφεί παράλληλα με τη συνθήκη φιλίας, ουδετερότητας, διαλλαγής και […]
Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821 αλλά και αργότερα, οι επανειλημμένες εξεγέρσεις, επαναστάσεις και ταραχές στην Κρήτη εναντίον της οθωμανικής κυριαρχίας δημιουργούν διαδοχικά κύματα προσφύγων […]
Η εδραίωση της Οκτωβριανής Επανάστασης στα εδάφη της Ρωσίας λήγοντος του 1917 και κατά την περίοδο που ακολουθεί, συνεπαγόταν κακουχίες, φόβο και, για μερίδα του ελληνικού […]
Τα επαναστατικά γεγονότα του Οκτωβρίου του 1917 στη Ρωσία και της περιόδου που ακολούθησε, εξώθησαν μεγάλο τμήμα του ελληνικού πληθυσμού της Οδησσού σε εγκατάλειψη της πόλης […]
Το καθεστώς της 4ης Αυγούστου και ο ηγέτης του Ιωάννης Μεταξάς από πολύ νωρίς θέλησε να καλλιεργήσει ενωτικό και λαοφιλή δημόσιο λόγο, σε μία προσπάθεια να […]
Τον Σεπτέμβριο 1866, με την έκρηξη της επανάστασης στην Κρήτη, διακόπηκαν οι ελληνοτουρκικές σχέσεις. Παράλληλα, λόγω των εχθροπραξιών προκλήθηκε μεγάλο κύμα Κρητών προσφύγων που κατευθύνθηκαν σε […]
Με αφορμή το Ρωσοτουρκικό Πόλεμο του 1877, ξέσπασαν εξεγέρσεις σε διάφορες επαρχίες της οθωμανικής επικράτειας στη βαλκανική χερσόνησο, με σκοπό την απόσχιση περιοχών και τη δημιουργία […]
Στα 1906-1907 δημιουργήθηκε ένα μεγάλο προσφυγικό ρεύμα ομογενών από την Ανατολική Ρωμυλία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία ως αποτέλεσμα των διώξεων και επιθέσεων που υφίσταντο στο […]
Σε πολύ σύντομο διάστημα από την άφιξή τους στο ελληνικό κράτος, οι πρόσφυγες της Μικρασιατικής Καταστροφής προχωρούν στην αυτό-οργάνωσή τους και στη σύμπηξη συσσωματώσεων. Μια πληθώρα […]
Κατά το φθινόπωρο του 1849 Ούγγροι επαναστάτες καταφεύγουν στο ελληνικό κράτος ως πολιτικοί πρόσφυγες της Ουγγρικής Επανάστασης. Η άφιξη, η εγκατάστασή τους και οι μετακινήσεις τους […]
Το Υπουργείο Περιθάλψεως ιδρύθηκε με το Νομοθετικό Διάταγμα της 8ης Ιουλίου 1917 «περί της αρμοδιότητος του Υπουργείου Περιθάλψεως και περί της οργανώσεως των υπηρεσιών αυτού» (ΦΕΚ […]
Κατά τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα τα προσφυγικά ρεύματα προς το ελληνικό κράτος είναι πυκνά, πολυάνθρωπα και προερχόμενα από διαφορετικές περιοχές, κυρίως της υπό […]
Στις αρχές του 20ού αιώνα δημιουργήθηκε ένα μεγάλο προσφυγικό ρεύμα Ελλήνων από την περιοχή της Βαλκανικής, αποτέλεσμα των συγκρούσεων μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας στην ευρύτερη γεωγραφική […]
Οι ομογενείς πρόσφυγες από την Ανατολική Ρωμυλία και τη Βουλγαρία που αναγκάστηκαν να καταφύγουν στην Ελλάδα μετά τις επιθέσεις και τις διώξεις που υπέστησαν στα μέρη […]
Με τη λήξη του Ελληνοτουρικού Πολέμου του 1897 η Ελλάδα αναγκάστηκε να συνθηκολογήσει με πολύ δυσμενείς όρους. Συνέπεια του πολέμου και της ήττας της Ελλάδας υπήρξε […]
Ο λεγόμενος «ατυχής» Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897 είχε σύντομη διάρκεια (Απρίλιος-Μάιος) και άδοξο τέλος για την ελληνική πλευρά, αφού εξαναγκάστηκε σε συνθηκολόγηση με πολύ δυσμενείς όρους. […]
Η καταστροφή των Ψαρών (Ιούνιος 1824) οδήγησε στην προσφυγιά τον πληθυσμό του νησιού (ντόπιους αλλά και άλλους πρόσφυγες που είχαν καταφύγει εκεί το προηγούμενο διάστημα από […]
Η αστική εγκατάσταση των προσφυγικών πληθυσμών της Μικράς Ασίας αντιμετώπισε μεγάλες δυσκολίες. Αν και η συντριπτική πλειονότητα των προσφύγων εγκαταστάθηκε στη Μακεδονία, τη Θράκη και τη […]
Στο επίσημο αυτό έγγραφο του επάρχου Βονίτσης χρησιμοποιείται ο όρος «οθωμανοί πρόσφυγες» για να περιγράψει μεμονωμένες μετακινήσεις ατόμων για λόγους ανωτέρας βίας. Φαίνεται λοιπόν ότι ενίοτε […]
Το 1848-1849 επικρατεί στην Ευρώπη επαναστατικός αναβρασμός. Η ήττα των εξεγέρσεων στη γειτονική Ιταλία δημιουργεί προσφυγικό ρεύμα προς την Ελλάδα. Ανάμεσα στους πρόσφυγες και αρκετοί εξειδικευμένοι […]
Γνωρίζοντας ότι οι πόροι που διέθεταν για τους πρόσφυγες αφαιρούνταν από όσους προορίζονταν για την ικανοποίηση των αναγκών των τοπικών κοινωνιών, οι δημοτικές αρχές, όποτε και […]
Την περίοδο 1906-1907 ο αναβρασμός που επικρατούσε στα Βαλκάνια ως αποτέλεσμα του ανταγωνισμού μεταξύ Ελλάδας, Βουλγαρίας και Ρουμανίας για τον έλεγχο της σύνθεσης των πληθυσμών στην […]
Οι Σουλιώτες αναγκάστηκαν το 1804 να εγκαταλείψουν την περιοχή τους μετά από μακρά πολεμική σύγκρουση με τον Αλή πασά και να μετοικήσουν στα Επτάνησα. Επέστρεψαν μετά […]
Η περίθαλψη των Κρητών προσφύγων της περιόδου 1866-1868 ενεργοποίησε ένα μεγάλο δίκτυο ανθρώπων και φορέων τόσο εντός όσο και εκτός των συνόρων του ελληνικού κράτους. Οι […]
Το ζήτημα των Κρητών προσφύγων όσο και η ίδια η πορεία του Κρητικού ζητήματος απασχόλησε σε καθημερινό σχεδόν επίπεδο τον Τύπο της εποχής. Ειδικότερα, η εφημερίδα […]
Οι Χιώτες, όπως και άλλοι πρόσφυγες, έκαναν προσπάθειες προκειμένου να τους παραχωρηθεί ένας τόπος στο ελληνικό κράτος για μόνιμη εγκατάσταση. Για το λόγο αυτό συγκροτούν τον […]
Οι Κρήτες της περιόδου 1866-1868 αποτέλεσαν προσφυγική πληθυσμιακή ομάδα με ευρεία διασπορά στην τότε ελληνική επικράτεια. Αθήνα, Πειραιάς, νησιά των Κυκλάδων και Πελοπόννησος ήταν οι βασικότερες […]
Ο επαναπατρισμός των προσφύγων καθ’ όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα αποτέλεσε ένα σύνθετο και δυσεπίλυτο ζήτημα για το ελληνικό κράτος που επιθυμούσε οι πρόσφυγες να […]
Η δεκαετία του 1890 συνιστά μία πολύ κρίσιμη περίοδο για τον ελληνικό εθνικισμό και αλυτρωτισμό, μία εποχή αναζωπύρωσης του εθνικού ζητήματος και των προσπαθειών επίλυσής του. […]
Παράλληλα με τη συνθηκολόγηση Ελλάδας και Τουρκίας, μετά τον πόλεμο του 1897, εκκινεί και το έργο της παλιννόστησης των Θεσσαλών προσφύγων. Σε θεσμικό και νομοθετικό επίπεδο, […]
Οι πρόσφυγες της Ανατολικής Ρωμυλίας (1906-1907) αποτέλεσαν ένα από τα μαζικότερα προσφυγικά ρεύματα των αρχών του ελληνικού 20ου αιώνα. Οι προσφυγικές αυτές ομάδες εγκαταστάθηκαν κυρίως σε […]
Ένα ζήτημα που τέθηκε με την έναρξη της Εθνοσυνέλευσης στις 8 Νοεμβρίου 1843 αφορούσε τον έλεγχο νομιμότητας των πληρεξουσίων και κυρίως το θέμα αν οι προερχόμενοι […]
Η στεγαστική αποκατάσταση των προσφύγων της Ανατολικής Ρωμυλίας (1906-1907), αν και επιχειρήθηκε οργανωμένα με την ίδρυση τριών νέων συνοικισμών (Νέα Αγχίαλος, Νέα Ευξεινούπολη, Νέα Σωζόπολη), συνάντησε […]
